Hoe ziet de toekomst van tienjarige concept Het Nieuwe Telen eruit? Dat is vooral meer focussen op de plantbalansen; de assimilaten-, energie- en waterbalans. Planten weerbaarder maken is daarbij een van winstpunten die oud-cursisten en adviseurs zien op het gebied van teelt en energie.
Tijdens een symposium van Kas als Energiebron, donderdag 31 oktober bij Glastuinbouw Nederland in Zoetermeer, dachten oud-cursisten na over waar nog winst valt te behalen op het gebied van teelt en energie. De afgelopen tien jaar van Het Nieuwe Telen was vooral gericht op het kasklimaat – energie, vocht en CO2. Op het symposium ter gelegenheid van 10 jaar HNT kregen aanwezigen eerst een workshop ’Omdenken’. Daarna konden ze hun gedachten over de komende tien jaren HNT laten gaan. Puntsgewijs de uitkomst daarvan:
Benutting van CO2 uit de buitenlucht
– „Het wordt straks voor de tuinbouw een knelpunt om aan voldoende zuivere CO2 te komen”, voorspelt Peter van Weel, die bij WUR Glastuinbouw de basis heeft gelegd voor Het Nieuwe Telen. „In de buitenlucht zit meer dan genoeg CO2; het wordt de uitdaging om die bij de plant te krijgen.”
Wereld te winnen in het wortelmilieu
– Jan Voogt, eveneens grondlegger van HNT, denkt dat er een hele wereld te winnen is in het wortelmilieu. „Als het ondergrondse deel van een plant zich niet lekker voelt, dan zal hij bovengronds ook niet goed presteren. Er is echter nog weinig bekend over het wortelmilieu.”
Sluiting van huidmondjes realtime monitoren
– Het zou handig zijn als het sluiten van de huidmondjes kan worden gemonitord, opperde een kweker. Zo zou hij eerder kunnen ingrijpen als de plant in de stress raakt.
Mineralenbalans, hormonenhuishouding en microbiële omgeving
– Frank van der Helm, voormalig WUR-onderzoeker en docent aan Hogeschool InHolland, pleitte voor een uitbreiding van Het Nieuwe Telen. Nu draait HNT om energie, water, assimilaten en CO2. Mineralenbalans, hormonenhuishouding en microbiële omgeving zijn echter ook balansen die in Het Nieuwe Telen thuis horen, denkt hij. Volgens Van der Helm sijpelt de beschikbare kennis niet door naar de sector. Komende jaren gaat Hogeschool InHolland daar aandacht aan besteden. Het doel is te komen tot een eenvoudige theorie. Daarna worden de stuuropties voor de teler in beeld gebracht, zodat hij een overzichtelijk palet krijgt van factoren om op te sturen.
De plant de meststoffen geven waar hij om vraagt
– Bij bemesting wordt het gietwater en het drainwater bemonsterd, maar het is nog altijd onduidelijk wat de plant wil. „We moeten de plant de meststoffen geven waar hij om vraagt”, vond WUR-onderzoeker Pieter de Visser.
Waterverbruik verder terugdringen
– Het waterverbruik terugdringen, dat levert kennis op die ook heel nuttig is voor het buitenland, vond adviseur en onderzoeker Geerten van der Lugt.
Isolatiewaarde van schermdoeken kan veel hoger
– De isolatiewaarde van schermdoeken kan een factor drie tot vier omhoog, is de inschatting van Peter van Weel. Daarmee wordt het mogelijk om de zonnewarmte van overdag zo lang mogelijk te benutten. Zo komt fossielvrij telen binnen handbereik. Er is echter wel altijd een spanningsveld tussen isolatiewaarde en lichtdoorlatendheid.
De kracht van de natuur gebruiken
– Omdenken is niet tegen de natuur in gaan, maar de kracht van de natuur gebruiken. Dat is de overtuiging van Jan Voogt. „In de natuur zijn planten veel minder ziek dan in een monocultuur. Dat komt onder meer doordat planten een gemeenschap van positieve micro-organismen om zich heen verzamelen. De mens verstoort echter die balans. Er zijn in Het Nieuwe Telen veel mogelijkheden om de plant weerbaarder te maken.”
Scepsis over weerbaar telen
Weerbaar telen klinkt heel mooi, vond Theo Ammerlaan, directielid van tomatenkwekerij Themato. „Vijf jaar geleden hadden we ook het plan om de hele bestrijding biologisch te doen. Maar er kwamen veel nieuwe plagen op ons af. Ik ben sceptisch over de mogelijkheden.”
In de komkommerteelt komen luizen of trips soms ineens binnen, vertelde een collega-groentenkweker. „Dan kunnen we omdenken wat we willen, maar dan hebben we wel een probleem. We zijn er nog lang niet.”
Teler Hans Houben, eigenaar van kwekerij Mellantas in Sevenum, heeft afgelopen jaar insectengaas gebruikt. „We hadden geen last meer van wittevlieg, wantsen, trips en luis. Alleen spint hebben we moeten bestrijden. Op deze manier hebben we het gebruik van chemische middelen met 60% kunnen terugdringen.”
