Meer belichting geeft een forse toename in het plantgewicht en de temperatuur heeft weinig effect op de biomassatoename. Dat zijn de verrassende resultaten van het onderzoek Plantbalans Bromelia, uitgevoerd door Plant Lighting in kassen van Botany en gefinancierd door de gewascoöperatie Bromelia, Mechatronix (belichting) en het programma Kas als Energiebron.
Bromelia is een tropisch gewas dat in Nederland wordt geteeld bij een relatief lage temperatuur (21°C in de winter) en bijbelicht met slechts ±40 µmol SON-T. Een efficiënte energiebenutting vindt plaats als aanmaak van assimilaten (source) en vraag naar assimilaten (sink) in balans zijn.
Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen hoe de source en sink zich verhouden bij de C3-soorten Guzmania Ostara en Vriesea Evita. De twee soorten zijn dertig weken lang geteeld bij drie temperaturen (21, 24 en 27˚C overdag) en drie intensiteiten bijbelichting (breedband LED 40, 80 en 120 µmol). Van alle achttien resulterende behandelingen zijn source- en sink-eigenschappen bepaald door uitgebreide metingen van onder andere de fotosynthese, lichtonderschepping en driewekelijkse metingen van drooggewicht en bladoppervlakte.
Source-gelimiteerd
Verrassend genoeg blijkt dat het gewas onder de winterse proefomstandigheden vooral source-gelimiteerd is; de temperatuur had weinig effect op de biomassatoename. Meer belichting gaf een forse toename in plantgewicht. Tot 80 µmol bijbelichting was de lichtbenutting voor groei even hoog als bij 40 µmol. Bij 120 µmol nam het rendement van de lichtbenutting voor groei iets af.
Bloemontwikkeling
Een hogere temperatuur beïnvloedde wel de snelheid van de bloemontwikkeling: de hoogste temperatuurbehandeling (27°C) was respectievelijk negentien en acht dagen sneller dan de 21 en 24°C behandelingen. Dat ging wel ten koste van het bloemgewicht bij de hoogste temperatuur. Belangrijk is om op te merken dat de laagste gewichtsklassen niet meer voorkomen bij 80 µmol/m²/s of meer belichting. Dit kan een sterker argument zijn voor meer belichting dan het gemiddelde plantgewicht op zich. Immers, te lichte planten zijn onverhandelbaar of moeten langer in de kas blijven.
Handvatten
Het resultaat geeft bromeliatelers de handvatten voor een teelt met een zo efficiënt mogelijke benutting van licht en warmte. De nogal verrassende resultaten komen zeker niet ongunstig uit wat betreft het toekomstbeeld van een fossielvrije glastuinbouw. Doordat de groei weinig tot niet toenam bij de temperaturen hoger dan 21°C blijft de warmtevraag beperkt. En door te telen met LED’s zal het elektraverbruik bij 80 µmol weinig toenemen ten opzichte van de huidige 40 µmol SON-T.
