Vragen aan minister Ploumen over Royal van Zanten Oeganda

Kamerlid Roelof van Laar (PvdA) heeft vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen over ‘vermeende grove schendingen van arbeidsrechten’ door Royal van Zanten in Oeganda.

Van Laar vraagt onder meer aan de minister of ze op de hoogte is van een artikel op Allafrica.com ‘Uganda: Police Flower Firms Over Poisoning, Sexual Harassment’, waarin het Nederlandse bloemenbedrijf Royal Van Zanten in verband wordt gebracht met vergiftiging, uitbuiting en seksuele intimidatie van haar werknemers.

Hij vraagt Ploumen daarnaast of het klopt dat ze reeds op de hoogte is gebracht dat 102 werknemers giftige chemicaliën zouden hebben ingeademd en of ze contact heeft opgenomen met de overheid van Oeganda.

Rechtszaak
Mogelijk spannen de werkneemsters die ziek zouden zijn geworden door het betreden van een met Metam Sodium ontsmette kas een rechtszaak tegen Royal van Zanten aan. Dit meldt OneWorld. Meer dan honderd werkneemsters zouden ziek geworden door het betreden van de kas en nog een andere kas van Van Zanten waarin gespoten was met drie middelen meer dan een week later. De werkneemsters worden bijgestaan door de FIDA, een vereniging van vrouwelijke advocaten in Oeganda.
“Mensenrechten moeten gerespecteerd worden. Ook door investeerders,” stelt één van de advocaten van de slachtoffers, Sara Bireete, tegen OneWorld. Van de slachtoffers zouden er ruim drie weken na het incident nog vier in het ziekenhuis liggen.

Seksuele intimidatie
Naar aanleiding van deze incidenten liet begin deze maand de Ugandese politie al van zich horen. ‘We gaan alle bloemenbedrijven onderzoeken, want we horen al een tijdje verhalen over chemicaliën, onderbetaling en seksuele intimidatie op bloemenbedrijven,’ zei politiewoordvoerder Andrew Kawesa tegen de Daily Monitor.

Tegen OneWorld stelde Bireete dat er in de Oegandese sierteelt slecht met werknemers omgegaan. ”Oeganda heeft geen minimumloon, het wordt hoog tijd dat dat er wel komt. De laagstbetaalde arbeiders krijgen maar 100.000 shilling per maand – daar kan een mens toch niet fatsoenlijk van leven?”

100.000 Shilling is bij de huidige koers iets meer dan 26 euro. Een maandsalaris van nog geen euro per dag. Volgens de vakbond komen ook salarissen van 90.000 shilling (23 euro) per maand bij Van Zanten voor. Hoger kader verdient zo’n 200.000 shilling, aldus OneWorld.

Hoofdpijn en misselijk
De directeur van Royal van Zanten in Oeganda Feico Smit reageerde vorige week al op vragen van het Vakblad voor de Bloemisterij over de aantijgingen. Hij erkent dat zich op twee vestigingen van Royal van Zanten incidenten hebben voorgedaan. Ondanks dat kassen hermetisch waren afgesloten omdat er een behandeling of bespuiting had plaatsgevonden gingen werknemers de kas in.

„Na een half uur zijn de medewerkers naar buiten gekomen. Ze hadden hoofdpijn en waren misselijk. Voor de zekerheid zijn ze naar het ziekenhuis gebracht, een moest blijven”, aldus Smit.

Een week later kwamen medewerkers van Royal van Zanten op de andere vestiging in Wakisa in Oeganda in de kas waar nog restanten van twee biologische middelen en Teldor aanwezig waren. Smit: „De twee biologische middelen kun je bij wijze van spreken op je boterham smeren en Teldor is een zacht middel.”

Uit verband gerukt
Volgens Smit wordt het incident nu volledig uit het verband gerukt door de Vakbond, NGO’s en vrouwenrechtenorganisaties.

De Vakbond zou het incident benutten omdat ze in onderhandeling is over de lonen van de arbeiders. „ En de ngo’s zijn er buiten alle protocollen om mee naar buiten gekomen. Ik vind het heel moeilijk dat ze aan de haal gaan met een verhaal dat niet op waarheid is gebaseerd. Ook de media zijn er mee aan de haal gegaan zonder naar onze kant van het verhaal aan te horen. ”

Smit: „Er is een incident geweest en dat wordt enorm opgeblazen. We hebben het regelmatig over sexual harrasment en als daar bij ons sprake van zou zijn, betekent dat maar een ding: ontslag. Daarnaast betalen we de salarissen nooit een dag te laat. Op slavernij ga ik maar niet in: ik hou van de mensen hier. Royal van Zanten staat hier juist hartstikke goed bekend als een topwerkgever. Dit is doodzonde.”