Van Robocop naar Roboplant

Door Michiel Cappendijk

De tuinbouwsector claimt al jaren dat bloemen en planten in de zorg, op kantoor, of in de klas positief bijdragen aan onze gezondheid, ons welbevinden en ons concentratievermogen. Divers wetenschappelijk onderzoek bevestigt dit zelfs. Desondanks is het aantal ziekenhuizen of scholen dat bloemen en planten in zetten om deze positieve effecten te bereiken op één hand te tellen. Bloemen en planten zouden te bewerkelijk en te duur zijn, of te veel risico’s opleveren voor ernstig zieke patiënten en ouderen. In dit blog doe ik een suggestie hoe het positieve effect van bloemen en planten toch toegepast kan worden.

Behoefte aan bloemen en planten of aan het effect van bloemen en planten?

Ziekenhuizen, scholen of kantoorbeheerders zitten niet te wachten op planten. Helaas, heeft geen topprioriteit. De tuinbouw zou er goed aan doen om dat voor dit moment te accepteren. Er spelen zoveel zaken die relevant zijn voor concentratie van leerlingen, of het gezond maken van mensen, dat een oplossing met vrij bewerkelijke planten misschien ook wel terecht niet in de rede ligt, hoe graag we dat ook zouden willen.

Toch heeft de tuinbouwsector misschien nog iets, wat wel aansluit bij de behoefte. De sector heeft namelijk niet alleen veel verstand van bloemen en planten, maar ook van het effect daarvan op mensen. De slogans “Bloemen houden van mensen” of “Mooi wat bloemen doen”, zijn geen loze slogans, maar gebaseerd op decennialang contact met consumenten. Zouden we het positieve effect van bloemen en planten kunnen nabootsen in een robot, die ongetwijfeld ook duur is, maar niet bewerkelijk en geen risico’s voor patiënten en ouderen oplevert?

Inspiratie: robotknuffelhonden in Japan

Ook van honden wordt gezegd dat ze goed zijn voor het welbevinden en positief kunnen bijdragen aan de concentratie of het verminderen van stress. De ervaring met hulphonden met chronische fysieke of geestelijke patiënten zijn overtuigend. Echter ook voor hulphonden geldt dat ze bewerkelijk en duur zijn en risico’s opleveren voor ernstig zieke patiënten en ouderen.

In Japan, het land van de robots, zetten ze daarom robotknuffelhonden in. En hoewel je dat wellicht jezelf niet toewenst, raad ik je aan het programma Sophie in de mentale kreukels van 16 oktober te bekijken. Japanse hoogbejaarden in het Shintomi Nursing home knuffelen lekker met ieder hun eigen robotknuffelhond. De filosofische vraag die je daarbij kan stellen is of het wat uitmaakt of je jezelf voor de gek houdt met de illusie van een goed boek, of met die van een robotknuffelhond.

Zou de robotplant wat zijn?

Stel je hebt een plant die afhankelijk van het moment op de dag, het zonlicht, of de seizoenen veranderd. Steeds verrast, mooie kleuren heeft en de lucht zuivert. En dan niet zo’n truttig namaakplantje, maar iets wat echt lijkt. Dat dit kan bewijst de volgende anekdote: ooit zei een voorzitter van een bekende tuinbouworganisatie in mijn bijzijn “wat een mooie rozen”, maar het bleken namaakrozen te zijn. Echt gebeurd, maar omdat ik niemand wil beschamen, noem ik geen namen. Het vond overigens plaats in 2002 en sindsdien hebben techniek, materialen en de acceptatie van internet of things op elk apparaat een grote vlucht genomen.

Uiteraard kan de tuinbouw dat niet alleen, maar wellicht kunnen we eens starten door een student medische technologie uit Delft samen met een student psychologie uit Utrecht te laten afstuderen op een robotplant. Als dat niks moois oplevert, weet ik het ook niet meer.

Vanuit Twynstra Gudde werkt Michiel Cappendijk actief aan cluster- en campusvorming. Vaak staat het stimuleren van innovatie, kennisvalorisatie en economische specialisatie centraal. Michiel begeleidt dat proces, maar worden soms ook zelf geïnspireerd door innovatie, zoals in het geval van de robotplant.