In Groot-Brittannië neemt de twijfel of de Brexit wel een goed idee is steeds verder toe. Europese politici laten in ieder geval geen kans onbenut om te vertellen dat het geen enkel probleem is als het land zich alsnog bedenkt.
Iets meer dan anderhalf jaar nadat de Britse bevolking in een referendum voor een vertrek uit de EU stemde, wapperde de Europese vlag weer even prominent in hartje Londen. Begin deze week werd daar de Renew-partij opgericht. Het belangrijkste agendapunt van deze politieke nieuwkomer is het tegenhouden van de Brexit. Ze willen afdwingen dat er bij de stemronde in het Britse parlement over de afspraken over het vertrek uit de EU ook een mogelijkheid is om ervoor te kiezen om de aansluiting bij de Europese gemeenschap te behouden.
De lancering van de nieuwe partij komt niet uit de lucht vallen. Eind vorig jaar vertelde oud-premier Tony Blair al dat hij zich inzet om de Brexit ongedaan te maken. Hij vertelde dat inmiddels pijnlijk duidelijk is geworden dat veel argumenten van het Brexit-kamp simpelweg niet waar blijken te zijn. De belofte om wekelijks 350 miljoen pond te besparen op de bijdragen aan Brussel wordt lang niet gehaald en het gaat ook niet lukken om de instroom van immigranten volledig af te sluiten.
Nieuw referendum?
Uit allerlei peilingen komt naar voren dat een meerderheid van de Britse bevolking zich graag nog een keer uitspreekt over het vertrek uit de EU. Opiniepeiler ICM voerde eind januari het grootste onderzoek uit over dit onderwerp sinds het referendum zelf. Iets meer dan een derde van de ondervraagden staat nog steeds achter een Brexit. Maar 58% van de Britten zou toch graag zien dat er een nieuw referendum komt.
De kans is groot dat een nieuwe stembusgang een heel andere uitkomst oplevert dan in de zomer van 2016. Daarbij spelen de gebroken beloftes trouwens niet eens een grote rol. Veel belangrijker is dat Britten nu in de portemonnee voelen wat de gevolgen zijn van het mogelijke vertrek uit de EU. In de supermarkten zijn de prijzen van allerlei artikelen gestegen als gevolg van de zwakte van het Britse pond. Loonverhogingen houden geen pas met de inflatie en de Britse economische groei steekt mager af tegen die in de EU of in de Verenigde Staten.
Europese leiders laten in ieder geval geen mogelijkheid onbenut om de deur op een kier te zetten voor de Britten. Half januari zeiden Donald Tusk en Jean-Claude Juncker – voorzitter van de Europese Raad en de Europese Commissie – dat het geen enkel probleem is als Groot-Brittannië terugkomt op het besluit om de EU te verlaten. Aan de andere kant zijn Britse politici juist hard bezig om zich in te dekken voor wanneer de Brexit echt wordt doorgevoerd. Tijdens een toespraak in Wenen vertelde Brexit-minister David Davis dat mensen na de vertrekdatum van 29 maart 2019 niet hoeven te vrezen voor anarchistische Mad Max-achtige taferelen.
20% kans op nieuw referendum
Voorlopig heeft de berichtenstroom nog weinig invloed op het Britse pond, dat al enkele weken wordt verhandeld voor circa € 1,12. Het lijkt echter een kwestie van tijd voordat handelaren gaan incalculeren dat er wel degelijk een mogelijkheid is dat de Brexit er uiteindelijk niet komt. Voorlopig schatten de wedkantoren die kans nog in op 20%. Maar dat percentage zal toenemen als de publieke roep om een nieuw referendum sterker wordt, de Britse economie verder wegzakt of de Renew-partij snel aan populariteit wint. Daarmee komt dan eventueel ook een einde aan het relatief rustige koersverloop van het pond.
