De toenemende internationale spanning belemmert de groeikansen voor de Nederlandse export. Geopolitieke onrust, dreigende handelsoorlogen en nieuwe concurrentie staan de exportgroei in de weg. Voorlopig blijft Europa daardoor de komende jaren de belangrijkste afzetmarkt voor Nederlandse exporteurs. Dat blijkt uit de deze week verschenen twintigste editie van Trends in Export, een jaarlijks onderzoek van kredietverzekeraar Atradius en brancheorganisatie Evofenedex onder vierduizend exporteurs.
Bijna negen op de tien exporteurs beschouwen Europa ook in de komende drie tot vijf jaar als de meest kansrijke regio, zo blijkt uit Trends in Export. De meeste omzet van Nederlandse exporteurs komt al jaren uit de Europese Unie (EU). Vorig jaar werd 72% van de omzet in de EU gerealiseerd. Voor 56% van de exporterende bedrijven geldt dat het belang van de EU voor hun bedrijf groot is (meer dan 50% van de omzet). Bijna de helft van de exporteurs geeft aan dat het belang van de EU op de korte- tot middellange termijn nog verder gaat toenemen.
Groei buiten Europa
Het belang van het vrijhandelsverdrag NAFTA met Canada, de VS en Mexico is groot, gezien het groeipotentieel in termen van omzetstijging buiten Europa. Zo realiseerden Nederlandse exportbedrijven vorig jaar de meeste omzet in Mexico (67%), China (62%) en de VS (60%). Ook voor 2018 is er een breed gedeeld optimisme over de exportgroei naar deze landen. Zo verwacht 70% van de exporteurs een omzetstijging te halen in de VS en China, en 63% in Mexico. De VS en China staan ook in de top vijf met landen die exporteurs voornemens zijn als nieuwe buitenlandse markt te betreden in 2018.
Protectionisme en geopolitiek
Hoewel de VS en China hoog in de ranglijst van nieuw te betreden markten staan, kunnen geopolitieke spanningen en protectionisme roet in het eten gooien. Bijna twee op de vijf exporteurs beschouwen geopolitieke onrust als een serieuze bedreiging voor het realiseren van hun bedrijfsdoelstellingen. Voor ruim een kwart geldt dat zij denken dat protectionisme een belemmering kan zijn voor goede en stabiele handelsrelaties in deze regio’s.
Handelsakkoorden
Een ruime meerderheid (69%) staat positief tegenover nieuwe handelsakkoorden die de EU wil sluiten. Met de Brexit in het vooruitzicht is het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk (VK) de belangrijkste overeenkomst die gesloten moet worden. Bijna een kwart van de Nederlandse exporteurs gaf aan in 2017 met een omzetdaling naar het VK te maken hebben gehad. Zij zien het liefst dat het VK binnen de douane-unie en de interne markt blijft. Voor bijna een derde van de exporterende bedrijven is TTIP, het akkoord tussen de VS en de EU waarover de onderhandelingen nu stil liggen, de belangrijkste toekomstige handelsovereenkomst. Ook het vrijhandelsverdrag met Turkije scoort hoog: een kwart van de exporteurs vindt dat een belangrijk handelsakkoord.
