„We moeten zorgen dat bij grootschalige toepassing van aardwarmte alle belanghebbende partijen op tijd betrokken worden”, zei TNO-onderzoeker Hanneke Puts vorige week donderdag op het congres ’Energietransitie en geothermie’ in ’s-Gravenzande. Puts doet onderzoek naar de maatschappelijke inbedding van aardwarmte.
Tegen verschillende vormen van energiewinning bestaat maatschappelijke weerstand, zoals tegen gaswinning, schaliegas en windmolens. Volgens Puts is dat niet alleen een kwestie van ’onbekend is onbemind’. Het komt vaak voort uit een ongelijke verdeling van de lusten en de lasten, constateert ze. Degenen die geld verdienen aan de windmolen zijn anderen dan degenen die tegen de windmolen moeten aankijken. Offshore wind doet het ook zo goed, omdat het ver weg is bij de mensen.
„Bij geothermie zou de weerstand niet zo’n groot probleem hoeven te zijn”, meent Puts. „De bron en de gebruikers liggen dicht bij elkaar. Echter, hoe grootschaliger de toepassing van geothermie, hoe minder vanzelfsprekend de meerwaarde van een project voor de nabije omgeving is.”
Dus betrek de lokale belanghebbenden zo vroeg mogelijk bij het ontwikkelproces, adviseert Puts. „Dan kunnen ze meedenken over potentiële positieve gevolgen. En zorg voor transparantie in de besluitvorming. Er is al veel kennis vergaard over de ondergrond en over de technologie. Neem de maatschappelijke kennis ook mee.”
Puts waarschuwt voor een beruchte valkuil: namelijk dat onderzoek achter gesloten deuren plaatsvindt en dat onduidelijk is hoe de uitkomsten leiden tot besluiten. „De besluitvorming is dan niet meer te begrijpen voor de mensen. Beter is het om hen in een eerder stadium erbij te betrekken. Bij geothermie hebben we nu die kans. Er lopen allerlei nationale, regionale en lokale geothermie initiatieven waarvan je veel kunt leren voor opschaling. Benut die trajecten en voor daar een gesprek over met alle relevante partijen.”
Om dat samen leren te faciliteren wil TNO ’Energy policy labs’ opzetten op lokaal niveau. Een Energy policy lab is in feite een samenwerking tussen alle lokale belanghebbenden, die samen leren over de grootschalige toepassing van geothermie. Ook ervaringen uit eerdere projecten worden daarin meegenomen.
Meer over het congres ’Energietransitie en geothermie’ deze week in Bloemisterij.
