Nu de RUB-lijst is afgeschaft, hebben huis-tuin-en-keukenmiddeltjes die jarenlang als veilig zijn beschouwd een dure toelating nodig. Theo Grent, handelaar in biologische middelen, pleit voor een ABAV-lijst (Algemeen Beschouwd Als Veilig).
’Onlangs heeft het Ministerie van EZ de RUB-lijst afgeschaft. Deze lijst ‘Regeling Uitzonderingen Bestrijdingsmiddelen’ maakte het gedurende tientallen jaren mogelijk dat boeren en tuinders als veilig beschouwde middelen ‘ter gewasbescherming’ konden gebruiken, zonder dat leveranciers een kostbaar toelatingstraject hoefden te doorlopen. Het is zo klaar als een klontje dat de stoffen die op de RUB-lijst staan bij normaal gebruik veilig zijn voor mens, dier en milieu. In alle jaren dat deze lijst bestaat, zijn nooit ongelukken of andere ongewenste situaties ontstaan. Hoewel het afschaffen van de RUB-lijst voor veel weldenkende mensen volkomen onbegrijpelijk is, zou dit door bureaucratische motieven en lobby-krachten ingegeven kunnen zijn.
Uit alle gesprekken bij EZ en Ctgb blijkt duidelijk dat het principe ’nee, tenzij…’ in beton gegoten is. Boeren en tuinders mogen niets ‘ter gewasbescherming’ gebruiken, tenzij het stoffen betreft die een kostbare beoordelingsprocedure bij het Ctgb hebben doorlopen. Over een alternatieve systematiek bedoeld voor groene middelen die uitgaat van ‘ja, mits…. (het veilig is)’, valt helemaal niet te praten. Door zo’n alternatief systeem blijven milieuvriendelijke middelen namelijk tegen lage kosten en zonder bureaucratische belemmeringen beschikbaar. De overheid zou op deze manier het gebruik van meer groene middelen in de bedrijfsvoering faciliteren en dit zou leiden tot een duurzamere agrarische sector.
Daar het nu duidelijk is dat de politiek voorlopig niet wil meewerken aan een systeemverandering, doe ik een oproep aan de telers en hun belangenvertegenwoordigers: ’Begin gewoon zelf met het ABAV-systeem’. ABAV is de afkorting van Algemeen Beschouwd Als Veilig en neemt de Amerikaanse GRAS-lijst als voorbeeld. Dit houdt in:
– De telers beginnen zelf een compacte organisatie met onafhankelijke deskundigheid, die de ABAV-lijst beheert. Hierop staan stoffen ‘ter gewasbescherming’ met een landbouwkundige waarde, die bij normaal gebruik veilig zijn bevonden.
– De ABAV-lijst is open en transparant, zodat gebruikers en externe deskundigen er input op kunnen geven.
– Er wordt voorkomen dat de NVWA aan boeren of tuinders die bijvoorbeeld pindakaas in een muizenval stoppen onzin-bekeuringen gaat uitdelen.
– Het geeft een signaal aan de overheid dat een systeem van zelfregulering door de praktijk goed kan werken, zodat dit tot een verbeterde gewasbeschermingswetgeving kan leiden.
Als gepensioneerd handelaar in biologische middelen en schrijver van meerdere boeken over dit onderwerp, heb ik een conceptversie van de ABAV-lijst opgesteld. Daarbij heb ik me gebaseerd op certificatie-systemen die controle-instanties in het buitenland al hanteren en vulde deze vrij toegankelijke informatie aan met eigen deskundigheid.
Mijn oproep is daarom: ’Boeren, tuinders en belangenbehartigers, kom zelf in actie om er voor te zorgen dat alle kansen voor duurzame productie die er nu al bestaan benut kunnen blijven worden!’
Theo Grent, coördinator ABAV-lijst en auteur van ‘De biologische aanpak’ en ‘Gewasbescherming nieuwe stijl’.
