Ook China is in de greep van terrorisme. Met de recente aanslag op het treinstation van Kunming als absoluut dieptepunt.
Een aantal jaren geleden, in 2008 om precies te zijn, waren er ook aanslagen in Kunming. Twee bommen, een in een bus en een in een koffiehuis veel bezocht door buitenlanders. Toen vielen er twee doden en een stuk of twaalf gewonden. En recentelijker waren er aanslagen in Beijing. Het trenstation in Kunming echter was vele malen erger en bloederiger: 34 doden en meer dan 140 gewonden. En nog steeds zijn er lui die met messen wild om zich heen slaan en telkens vallen er weer doden. Hierbij gaat het niet om terrorisme zegt de overheid, maar of dat zo is is twijfelachtig.
De schuld van al deze ellende krijgen de Oeigoeren. Een islamitische etnische minderheid in het westen van China. Zij streven al decennia meer zelfbeschikking na. China kan het gebied waar ze wonen echter om politieke, economische en strategische redenen niet missen. Politiek omdat China sociale harmonie nastreeft. Economisch is dit gebied erg belangrijk omdat het rijk is aan allerlei grondstoffen. En strategisch vormt het gebied een buffer tegen het niet erg stabiele Central-Azië.
De aanslagen heeft China aangegrepen om aan te haken bij de ’international war on terror’ wat nu een harde aanpak van de Oeigoeren rechtvaardigt. Bij de laatste steekpartijen, in ChangSha, gebruikte de politie extreem geweld wat resultereerde in de dood van minimaal twee stekers. Dit incident zou volgens de autoriteiten niets met de Oeigoeren te maken hebben, maar een uit de hand gelopen ruzie zijn geweest.
China’s opvatting van internationaal terrorisme bestrijding snijdt niet helemaal hout. De wrok van de Oeigoeren ten opzichte van China heeft meerdere oorzaken, doelen en methoden en is niet te vergelijken met bijvoorbeeld Al Qaida-aanhangers die strijden voor wereldwijde islamisering. In China wordt hier echter voor het gemak aan voorbij gegaan.
Alle bloedvergieten is zeker niet goed te praten maar het zou verstandig zijn om de regio’s met Oeigoeren wat meer vrijheid te gunnen op religieus, economisch en cultureel vlak. Dat weerhoudt gematigde Oeigoeren van radicalisering en het neemt de grond weg voor verder geweld.
Cok Harteveld is general manager Van den Berg Roses