Iraans zakenman en tuinder Hossein Jafarzadeh was een van de exposanten op IFTF 2016. Althans dat was zijn bedoeling. Pierre van den Ende, voor Sakata actief in Iran, moest zijn honneurs waarnemen. Jafarzadeh kreeg geen visum. Anticiperend op de mogelijke ontspanning tussen Iran en het westen deed hij mee aan de beurs in Vijfhuizen. Jafarzadeh verwachtte binnen korte tijd naar Europa te kunnen exporteren. Van den Ende was voorzichtiger. „Veel hangt af van de verkiezingen in de VS”, zei hij met een vooruitziende blik.
De relatie tussen Iran en het westen is al decennialang slecht. Al sinds de sjah werd afgezet in 1979 en ayatollah Khomeini van Iran een islamitische republiek maakte. Tijdens een gijzeling van 52 Amerikanen in de Amerikaanse ambassade in Teheran stelde president Carter de eerste sancties tegen het land in. Het aantal sancties nam in de loop der jaren alleen maar toe. Onder meer doordat Iran een eigen nucleair programma zou hebben.
De hoop van Jafarzadeh op ontspanning was ingegeven door het Nucleair Akkoord in 2015. Iran zou haar kernwapenprogramma stopzetten. In ruil daarvoor werden onderdelen van de sancties opgeschort. Iran vierde feest. Maar toen werd – vier dagen na afloop van IFTF 2016 – Donald Trump gekozen als president van de VS. Een ontspanning tussen de het westen en Iran zit er sindsdien niet meer in. Trump zegde recent zelfs het Nucleair Akkoord op. Gevolg is dat Iran nog altijd geen bloemen naar Europa kan exporteren en de verkoop van Nederlandse toeleveranciers aan Iran – dat was wel mogelijk – is stilgevallen. Banken werken daar niet meer aan mee. Bang als ze zijn voor repercussies van de VS.
Dat de Iraanse sierteelt een enorme potentie heeft is een feit. Er worden veel bloemen en planten geteeld, de overheid heeft grote plannen en de behoefte om te exporteren is groter dan ooit. De thuismarkt van 90 miljoen mensen is door de armoede in het land (als gevolg van de sancties) niet groot genoeg. Op IFTF stonden dit jaar daarom meer Iraniërs dan voorheen. Wordt het ooit wat met Iran? Ik geef het je op een briefje: veel hangt af van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2020.
Arie-Frans Middelburg
Vakredacteur, Vakblad voor de Bloemisterij/ Floribusiness
