Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat (EZK) moet een nieuw besluit nemen over de gaswinning in Groningen. Het eerdere besluit van zijn voorganger Henk Kamp om de komende vijf jaar 21,6 miljard m3 per gasjaar te winnen, is niet goed onderbouwd. Dat oordeelt de Raad van State in een uitspraak van vandaag. Wiebes krijgt een jaar de tijd om een nieuw, beter onderbouwd besluit te nemen. Tot die tijd mag de NAM voorlopig 21,6 miljard m3 gas blijven winnen.
De minister vindt het belangrijk dat hij met de hoeveelheid te winnen gas kan voldoen aan de vraag naar gas (de leveringszekerheid). De 21,6 miljard m3 per gasjaar is daarvoor toereikend. Naar het oordeel van de Raad van State heeft Wiebes de leveringszekerheid terecht in zijn afweging betrokken. Maar omdat het maar de vraag is of het risico van de toegestane gaswinning aanvaardbaar is en omdat de minister de gaswinning voor vijf jaar heeft vastgelegd, had hij wel moeten uitleggen waarom hij heeft vastgehouden aan de leveringszekerheid als ondergrens voor de hoeveelheid te winnen gas.
Ook had de minister volgens het rechtscollege duidelijkheid moeten bieden over de mogelijkheden die bestaan om de benodigde hoeveelheid gas voor de leveringszekerheid te verminderen.
Voorlopige voorziening
Vanwege de gebreken in de besluiten van de minister heeft de Raad van State deze besluiten vernietigd. Als hiermee zou worden volstaan, zou het winningsplan uit 2007 weer gaan gelden, wat zou betekenen dat de NAM een onbeperkte hoeveelheid gas kan winnen. Daardoor zouden bezwaarmakers in een slechtere positie komen dan wanneer de Raad van State de besluiten niet zou vernietigen. Dat is niet aanvaardbaar. Daarom heeft de Raad van State in zijn uitspraak als tijdelijke maatregel een voorlopige voorziening getroffen, waardoor de gaswinning mag plaatsvinden volgens het laatste wijzigingsbesluit en de NAM het komende jaar voorlopig dus 21,6 miljard m3 gas mag winnen. Deze voorlopige voorziening geldt totdat het nieuwe besluit over de gaswinning in werking is getreden.
Bezwaarmakers
Tegen zowel het zogeheten instemmingsbesluit van september 2016 van toenmalig minister Henk Kamp en het wijzigingsbesluit van mei 2017 waren ruim twintig bezwaarmakers in beroep gekomen, waaronder de Groninger Bodem Beweging, individuele burgers, het college van Gedeputeerde Staten van Groningen en diverse Groningse gemeenten.
In september 2016 besloot Kamp de totale gaswinning in het Groningenveld van 39,4 miljard m3 in 2015 terug te brengen naar 24 miljard m3 in 2016. In mei 2017 besloot hij dat tot 2021 in totaal niet meer dan 21,6 miljard m3 gas mocht worden gewonnen met ingang van het gasjaar 2017-2018.