Met belangstelling heb ik deze week het coalitieakkoord gelezen. Het is wel duidelijk wat mij betreft, de tuinbouw krijgt een fors hoger CO2-reductiedoel aan haar broek. Dit bovenop de bestaande ambities voor 2030. Gelukkig wil de overheid ondernemers ook helpen om deze ambitie daadwerkelijk te realiseren en dat is heel goed nieuws. Omdat de weg ernaartoe al wat ingekleurd is, komen er ook wat vragen bij mij naar boven. En daar ligt wat mij betreft de kans om het initiatief als sector naar je toe te trekken.
Om het scherp te hebben waar het over gaat, zie ik wel wat parallellen met de Formule 1:
• Het tuinbouw F1 circuit wordt sneller gemaakt door de ODE heffing op elektriciteit te verlagen in de 2de en 3de schijf en aanvullend de koppeling tussen SDE en ODE los te laten.
• Verder wordt het F1 circuit geoptimaliseerd door congestieproblemen in warmte en electra netten op te lossen. Mijn inziens kan je hierdoor sneller over hetzelfde circuit heen.
• De bestaande F1 auto zal wellicht op onderdelen minder snel worden door het verlaagde energietarief op ketelgas en de vrijstelling op WKK af te bouwen. Ik schat in dat als gevolg daarvan de verbrandingsmotor richting 2030 grotendeels is uitgefaseerd en dat we dus naar een grotendeels elektrische F1 competitie kijken.
• Om de F1 auto ook vlotjes naar elektrisch of een andere hernieuwbare energiebron te krijgen, worden verschillende technieken gestimuleerd zoals aardwarmte, groen gas en aquathermie. Waterstof is op termijn wellicht ook een interessante energiebron.
• Verder worden bestaande investeringsfondsen uitgebreid om F1 teams te helpen snellere stappen te zetten in het vernieuwen van de F1 auto.
Daarmee staan we wat mij betreft voor een interessant tijdsgewricht. Is het allemaal haalbaar met bovenstaande mix aan nieuwe spelregels voor het tuinbouw F1 spel van de komende negen jaar? De beoogde coalitie schrijft op voorhand de glastuinbouw de beste kaarten toe om de transitie te halen. Lovende woorden doceert het coalitieakkoord: „In de glastuinbouw is veel potentie om koploper te zijn in energiezuinige en circulaire productie van hoogwaardige producten. De sector kan zelfs CO2-postitief worden, maar leunt nu nog vooral op aardgas. We gaan deze overstap stimuleren in plaats van ontmoedigen. We creëren de randvoorwaarden om de glastuinbouw verder te verduurzamen en koploper te laten zijn in energiezuinige, circulaire producten.”
Net na oud en nieuw zit de sector aan tafel met de overheid om de laatste hand te leggen aan het nieuwe Tuinbouw Energieakkoord. Aan deze tafel verwachten we duidelijkheid over het detailniveau van de nieuwe spelregels richting 2030. In mijn beleving is dat hét moment om je invloed uit te oefenen om de transitie zo soepel en goed mogelijk te laten verlopen. Dus, spelregels optimaliseren en duidelijkheid bieden om de race van 2030 te kunnen winnen. Want de stip op de horizon is wel gezet.
Komende maanden wordt duidelijk wat tuinbouwondernemers doen staat in de huidige context van hoge en turbulente energieprijzen. De sector snakt terecht naar duidelijkheid op het dossier energietransitie. Als die gewenste duidelijkheid er snel komt dan staat niets meer in de weg om als ondernemer jouw plan uit te stippelen en te verkennen wat nu op jouw to do lijstje komt te staan. Een boeiende tijd! Iedereen veel succes met het plannen maken om in 2030 racewinnaar te zijn; enjoy the ride!
