Hoe kunnen moderne technieken als artificial intelligence, vision technology, robotisering en goedkope flexibele zonnecellen de Nederlandse glastuinbouw helpen om leidend te blijven in de wereld? Daarover ging het Future Trends & Innovations Event, dat dinsdag werd gehouden in het World Horti Center in Naaldwijk.
Op dit moment zit het Nederlandse glastuinbouwcluster in een sterke positie, vertelde Harm Maters, voorzitter van Avag, een van de gastheren van het event. „Door de mogelijkheden van artificial intelligence (AI) zal de groei van de greenhouse technology, die in de afgelopen jaren bijna 10% bedroeg op wereldschaal, zeker doorzetten. Bedrijven die AI adopteren laten ook hogere winstmarges zien. Maar Europa dreigt met AI achterop te raken bij de VS en China.”
Maters pleitte daarom om voor andere structuren. „Initieer R&D-coalities, start innovatieprojecten op en ontwerp nieuwe businessmodellen die verbinden. Digitalisering is de nieuwe weg naar een sterker en toekomstgericht tuinbouwtechnologiecluster.”
Innoveren op drie manieren
„Innovatie is nodig als de tuinbouw zijn leidende positie in de wereld wil behouden!”, beaamde Jan van den Ende, hoogleraar management van technologie en innovatie aan de Erasmus Universiteit. Sinds september bekleedt hij de leerstoel Innovation in Horticulture, een initiatief van Stichting Hagelunie.
„Als bedrijf moet je op drie manieren innoveren: voor bestaande producten, voor producten in de nabije toekomst en voor radicale veranderingen. Een voorloper als Google steekt ongeveer 70% van het budget in bestaande producten en diensten, 20% in de nabije toekomst en 10% in radicale ontwikkelingen. Hoewel er relatief weinig budget naar toe gaat, is het wel belangrijk om met radicale ontwikkelingen aan de slag te gaan”, vindt Van den Ende. Volgens hem kunnen de investeringen in het bestaande product binnen het eigen bedrijf worden gedaan, maar ontwikkelingen voor de verdere toekomst kun je beter onderbrengen in een aparte afdeling of in een startup, met een apart budget.
Van disruptieve ontwikkelingen is het altijd maar de vraag of ze in de toekomst geld opleveren. Dat is lastig in te schatten. „Daarom is het goed om dit lean’ aan te pakken”, adviseert Van den Ende. „Dus begin eenvoudig en kijk wat de klant er van vindt. Dan weet je wat de markt vraagt en leer je meer over je eigen product. Daarna kun je het verder gaan uitbouwen.”
’Nog geen goed positioneringssysteem’
In tal van sectoren binnen de land- en tuinbouw is robotisering al in volle gang. De glastuinbouw loopt op dit punt achter bij andere sectoren. „Het is bizar dat we in de glastuinbouw nog geen goed positioneringssysteem hebben om de plaats van planten en objecten te bepalen”, vond Erik Pekkeriet, onderzoeker naar robotisering bij Wageningen UR. „Magazijnen en ziekenhuizen hebben zulke systemen al lang, het wordt dus tijd dat de glastuinbouw ook zoiets krijgt.”
Verschillen in de kas leiden tot soms wel 30% verschil in opbrengst. Voor tuinders is het echter niet duidelijk hoeveel dat verlies hen kost. „Als je dat wel weet, kun je daar ook op regelen”, zei Pekkeriet. „Dergelijke relaties worden duidelijk als je aan precisielandbouw doet.”
Het ’Future Trends & Innovations, the next step in Horticulture Technology’ event werd georganiseerd door AVAG, Stichting Hortivation en TNO, in samenwerking met Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, GreenTech en Wageningen Universiteit & Research en vond plaats op 4 december in het World Horti Center in Naaldwijk.
