Het is nog niet zo heel lang geleden dat ik aan iemand vertelde dat er ruimte is voor 10.000 ha rozen in Kenia. We zijn inmiddels een paar jaar verder en onlangs vertelde ik een leverancier dat er in Ethiopië en Kenia 1000 ha af moeten. De 10.000 ha in Kenia hebben we nooit gehaald. We zijn blijven steken op 3000 en Ethiopië is niet verder dan 1500 ha gekomen. Ja, niet alleen Intertoys heeft problemen, ook de rozenteelt in Kenia staat zwaar onder druk.
We hebben dit jaar te maken met lage prijzen, hoge vrachtkosten, een zwakke euro en hoge productie. Allemaal factoren die de rentabiliteit aantasten. De rozenteelt in Kenia is 30 jaar oud en we hebben wel eerder wat hobbels meegemaakt, maar die werden altijd opgevangen door de leveranciers: vermeerderaars en veredelaars. De betalingstermijn ging van 30 dagen tot als het moest tot wel 365 dagen, maar 180 dagen werd gewoon.
Deze keer is de rek er echter uit; de betalingstermijnen zitten aan de max, dus we moeten nu eerst betalen voor er geleverd wordt. En dit is natuurlijk de enige manier om de rozenteelt weer gezond te krijgen, want voorheen waren de trouwe betalers de wanbetalers aan het financieren.
Het grote verschil tussen Kenia en Nederland is dat je als rozenkweker in Kenia bijna niet failliet kan gaan, meestal heb je ook een andere business of bron van inkomsten. Het echte verschil is echter dat de grote kosten in Kenia pas gemaakt worden als de bloemen de doos in gaan. Dus weinig sturen, wachten met herplanten, wat minder water en kunstmest en niet elke week spuiten. Zo houdt men het nog een hele tijd uit. En dan maar wachten op betere tijden. We zullen dus een paar jaar geduld moeten hebben voor het weer rozengeur en maneschijn is.
Natuurlijk vragen we ons ook wel eens af of er met de roos hetzelfde gaat gebeuren als met de anjer of staticeteelt. Dat waren ooit de grootste gewassen in Kenia en daar is nu bijna niets meer van over. Laten we hopen dat de roos wat meer in de melk te brokkelen heeft bij onze moderne consument.
Mijn bankmanager heeft mij dit ook wel eens gevraagd: hoe lang kan het goed gaan met roos? Hij wist ook van anjer. Mijn antwoord was dan steevast: als er in de hele wereld nog 100 ha rozen over zijn dan staan die bij mij in Timau. Het is dus even de buikriem aandraaien, wat dieper in de buidel tasten, oude soorten eruit en met heel veel moois en nieuws het nieuwe seizoen vol vertrouwen tegemoet.
Simon van der Burg
Rozenteler, Timaflor, Kenia
