Hoe de sierteelt in 2016 uit de crisis kwam

Volgens Wageningen Economic Research (voorheen: LEI) is de glastuinbouw sinds vorig jaar aan het opkrabbelen na jaren van economische crisis. Dat voorzichtige herstel heeft in 2016 doorgezet. Het afgelopen jaar leken steeds meer seinen op groen te springen. Een overzicht van deze signalen.

Een eerste groen licht kwam begin dit jaar uit de hoek van makelaarsvereniging NVM. Het lukt de aangesloten makelaars steeds vaker om moderne grootschalige glastuinbouwbedrijven in concentratiegebieden snel te verkopen. Incourante, kleinschalige, afgelegen kwekerijen blijven moeilijk verkoopbaar.

Een andere indicator voor herstel is het ondernemersvertrouwen. Wageningen Economic Research (WER) stelt elk kwartaal de Agro Vertrouwensindex op. Over het eerste kwartaal van 2016 bleek het vertrouwen dat glastuinders in hun bedrijf hebben, min of meer stabiel te zijn gebleven ten opzichte van de twee voorgaande kwartalen. Maar in het tweede kwartaal steeg het vertrouwen van glastuinders tot het hoogste niveau, sinds het begin van de index in 2013. En in het derde kwartaal is dat vertrouwen op dat relatief hoge niveau gebleven.

Nieuwbouw
Als tuinders nieuwe kassen bouwen, is dat ook een ’thermometer’ waaraan je de temperatuur van het ondernemersklimaat kunt aflezen. In 2016 waren er op steeds meer plekken in het land weer kassenbouwers aan de slag. Zo werd afgelopen zomer bij orchideeënkwekerij OK Plant in Naaldwijk begonnen met de bouw van 2,5 ha nieuw kas, waarmee het glasoppervlak van het bedrijf uitgroeit tot 8 ha kas. In de Bommelerwaard bouwt chrysantenteler Jan Kreling 12 ha nieuwe kassen. En in november werd bekend dat rozenkwekerij Porta Nova in Waddinxveen 20 ha grond heeft aangekocht voor toekomstige uitbreiding.

Prinsjesdag
Op Prinsjesdag zei koning Willem-Alexander: „De financieel-economische crisis ligt achter ons”. Volgens het kabinet kunnen alleen de Brexit en de lagere groeicijfers van vooral China nog roet in het eten gooien. LTO Glaskracht Nederland liet zich in september wat voorzichtiger uit en benadrukte dat de ene glastuinder misschien uit de crisis is, maar dat de ander er nog volop in zit. Volgens de brancheorganisatie zijn het vooral de relatief lage gasprijs en de betere prijsvorming voor een aantal bloemen en planten die bij ondernemers ruimte geeft voor nieuwe investeringen.

Nog een indicator voor economisch herstel zijn de consumentenbestedingen. Vanaf dat front durfden de Nederlandse bloemisten eind oktober te melden optimistisch gestemd te zijn over 2016. Noteerden zij in 2015 per saldo al stijgende omzetten, voor 2016 verwachten zij voortzetting van die opgaande lijn.

En dan de aantallen faillissementen, ook iets waaraan je kunt zien hoe het met een sector gaat. In de eerste tien maanden van 2016 zijn er in de sierteelt vijf bedrijven failliet gegaan, meldde het CBS begin deze maand. Dat is het laagste niveau sinds jaren. Zo gingen er in heel 2015 nog twintig kwekerijen failliet.

Inkomenscijfers
Ten slotte misschien wel de belangrijkste maatstaf: het inkomen van een tuinder. Traditiegetrouw meldt WER de cijfers daarover in de decembermaand. En de onderzoekers kwamen vorige week met goed nieuws: de inkomens van snijbloemen-, pot- en perkplantentelers stegen in 2016 het sterkst van alle land- en tuinbouwsectoren. De inkomens van snijbloementelers stegen gemiddeld van €118.500 naar €177.300. Bij pot- en perkplantentelers ging het om een stijging van €118.200 naar €189.200.