Tom van Winden staat in de startblokken om het potplantenbedrijf Van Winden-Erica over een aantal jaren over te nemen van zijn vader André. „Mijn vader geeft me steeds meer vrijheid. Dat gaat heel natuurlijk.”
Het pot- en perkplantenbedrijf in Erica wordt sinds 2013 gerund door zoon Tom (29). Aanvankelijk had de jonge Drent geen plannen om in het familiebedrijf te stappen, vertelt hij. „Ik kende het bedrijf van vakantiewerk, en natuurlijk uit de verhalen van mijn vader. Mijn gevoel was dat een eigen tuinbouwbedrijf synoniem stond aan hard werken. Tijdens mijn studie Technische Bedrijfskunde kreeg ik meer inzicht in wat het runnen van een bedrijf behelst, en zag ik dat er enorm veel facetten spelen. Dat veranderde mijn beeld en motiveerde om in de voetsporen van mijn vader te treden en het familiebedrijf voort te zetten.”
Diepe gegooid
Terwijl een beoogd opvolger meestal eerst een tijdje meewerkt in het bedrijf, werd Tom van Winden meteen in het diepe gegooid: hij werd eigenaar van Van Winden-Erica Perkplanten. Een bewuste keuze, geeft André: „Omdat Tom geen groene achtergrond had, moest hij de nodige teeltkennis opdoen. Het pot- en perkplantenbedrijf leende zich hier perfect voor, aangezien we hier veel verschillende producten telen met een relatief korte teeltduur. Ook kon hij op deze manier kennismaken met alle andere facetten van het ondernemerschap. Als jonge ondernemer moet je de kans krijgen om fouten te maken.”
Niet aan lot overgelaten
Toch betekent dit in de praktijk niet dat Tom volledig aan zijn lot wordt overgelaten. „Samen met Berry, de bedrijfsleider van de Zamioculcas-locatie en het hoofd verkoop, houd ik de vinger aan de pols”, zegt André. „Eigenlijk runnen we het totale bedrijf met zijn drieën.”
Tom geeft aan dat hij deze ‘back-up’ als prettig ervaart: „Ik krijg in principe alle vrijheid op mijn bedrijf, maar vind het fijn om gebruik te kunnen maken van de kennis van mijn vader; hij heeft immers al veertig jaar ervaring. Daarom toets ik veel zaken bij hem. Ik hoef niet zo nodig te bewijzen dat ik het wel alleen kan. Dat komt ook doordat ik in het begin wel wat fouten heb gemaakt, wat mij heeft doen inzien hoe waardevol het advies van mijn vader eigenlijk is.”
In grote lijnen op één lijn
Vader en zoon Van Winden zitten op één lijn als het gaat om de toekomststrategie van hun bedrijf. Twee zaken zijn volgens de ondernemers van belang om ook in 2026 nog bestaansrecht te hebben: een beheersbare organisatie en een onderscheidend productassortiment. „Dit eerste hebben we inmiddels wel op de rails staan: ons bedrijf is een geoliede machine, waarin we alle processen tot in detail beheersen en de juiste mensen op de juiste plek zitten”, zegt André van Winden. „Maar dit ging niet vanzelf; het heeft me dertig jaar gekost om wat dit betreft alles op de rit te krijgen. Ik heb alle processen tot in detail ontrafeld en optimaal ingericht, zodat alles op het juiste moment en op de juiste plek gebeurt. Het gaat vaak om kleine dingen, maar om een bedrijf optimaal te kunnen laten draaien, moet je dit allemaal regelen en vastleggen. We laten niets aan het toeval over!”
Ondanks dat ze het in grote lijnen eens zijn over de toekomststrategie, op punten ook verschillende visies hebben. Dat botst af en toe. Zo verwacht Tom dat de teler naar de toekomst toe een minder grote rol zal gaan spelen in de kas; volgens hem zijn een zelfsturend teeltsysteem en een autonome kas zeker geen ‘ver-van-mijn-bed-show’ meer. Zijn vader denkt daar heel anders over. „Jaren geleden hadden ze het er al over dat dit zou gaan gebeuren, maar het is nog steeds niet zover gekomen. Daarbij: wij hebben planten in zoveel verschillende fasen staan; hoe ga je dat qua watergift bijvoorbeeld allemaal regelen? Dat zie ik niet zomaar gebeuren. Maar Tom moet het in de toekomst doen, dus dat laat ik aan hem.”
Voorsorteren op overdracht
Momenteel focust Tom zich op de perkplanten, geleidelijk aan komt daar de groene kamerplanten-locatie bij. Ook gaat hij strategische taken overnemen van zijn vader. André houdt zich sinds enkele jaren niet meer bezig met de dagelijkse gang van zaken op het bedrijf. „Dat heb ik lang genoeg gedaan, nu mogen anderen dat doen. Tom en Berry zijn verantwoordelijk voor de operationele zaken op beide locaties. Hoewel ik veelvuldig met hen overleg, richt ik me op strategische onderwerpen.”
Het uiteindelijke doel is dat Tom het bedrijf helemaal zelfstandig gaat leiden. „Zoals het er nu uitziet, zal dat binnen een jaar of vijf tot tien het geval zijn”, zegt Tom van Winden. „We sorteren daar nu al op voor: mijn vader geeft me langzaam maar zeker steeds meer vrijheid, doet bewust en onbewust vaker stappen terug. Dat gaat heel natuurlijk en geleidelijk, doordat hij ziet dat ik zaken op de juiste manier aanpak en ook alleen kan. En zo moet het ook gaan; een dergelijk proces kun je niet forceren. Maar we hebben ook regelmatig gesprekken over hoe het toekomstplaatje eruit gaat zien. Zelf vind ik het belangrijk om geen ‘kopie’ te worden van mijn voorganger, maar mijn eigen stempel op het bedrijf te drukken. Dat is niet eenvoudig; een studiegroep als ‘Grenzeloos Groeien’ – waarin louter jonge ondernemers zitten – helpt me hier echt bij.”
Externe manager
Duidelijk is in ieder geval dat in de nabije toekomst een externe manager moet worden aangetrokken voor het pot- en perkplantenbedrijf, zodat Tom meer ruimte krijgt voor ondernemers- en managementtaken. „We hebben al iemand op het oog”, geeft hij aan. „Maar het kost tijd om zo iemand op te leiden en in te werken.”
