Toen ik een jaar of 12 was verslond ik oorlogsboeken: Oorlogswinter, Engelandvaarders, Geheim Verzet, en nog veel meer. En logerend bij mijn opa en oma in Rijsoord in de zomer van 1978 (ja, de zomer van de bal op de paal van Robbie Rensenbrink in de 90ste minuut van de WK finale in en tegen Argentinië…) ging ik het gesprek aan met mijn opa. ’He opa wat deden jullie eigenlijk in de oorlog?’ Hij liet trots zijn been zien waar het kogelgat nog zichtbaar was. Vond ik best stoer als jonge puber.
Mijn grote persoonlijke ambitie is om een vrolijk en wijs opaatje te worden. Ik realiseer me dat ik ’vrolijk en wijs’ zelf in de hand heb, maar dat mijn kinderen ook nog een taak te doen (en geluk moeten) hebben om deze ambitie te realiseren. Opa zijn lijkt me helemaal geweldig, waarbij ik het mijn kinderen gun dat het nog even duurt, ze zijn 21, 19 en 16 jaar….
Mocht ik het beleven dan lijkt het me geweldig om veel tijd aan mijn kleinkinderen te besteden, zowel als ze klein zijn als in hun pubertijd. En ik hoop dan over een jaar of 20 mooie gesprekken met hen te voeren over de belangrijke thema’s in het leven: liefde, vriendschap, rechtvaardigheid, vrede, geloof. Ik sluit niet uit dat het gesprek ook over natuur en milieu gaat. En ik stel me voor dat mijn mogelijke kleinzoon of kleindochter dan ook aan mij vraagt: ’He opa, jullie wisten rond 2010 toch al heel goed dat de desastreuze klimaatopwarming werd veroorzaakt door de broeikassen die jullie uitstoten? Jullie hadden toch al rond 2015 in de gaten dat het plastic dat jullie massaal gebruikten het milieu en de voedselketen fors bedreigde? En dat jullie middelen gebruikten die de biodiversiteit bedreigden?‘
’Wat deed jij toen opa? Wat deed je thuis? Wat deden jullie met jullie bedrijf?’
Als ik kijk naar wat er technisch mogelijk is en hoe schathemeltje rijk we als Nederland zijn, dan kunnen we heel veel doen aan de ’ongemakkelijke waarheid’ van onze branche. Door drastisch de CO2-uitstoot, het gebruik van plastic en chemische middelen te verlagen. Ieder op zijn eigen plaats en samen met elkaar. Zo zorgen we ervoor dat we onze kleinkinderen recht in de ogen kunnen kijken. Ik kijk uit naar mooie gesprekken in 2038.
Michiel de Haan, vader van Machteld, Sascha en Cas
Deze column van Michiel de Haan staat in het Vakblad voor de Bloemisterij nr. 47 van vrijdag 23 november 2018. Het vakblad digitaal lezen? Kijk op mijnbloemisterij.nl
