De havenbedrijven van Rotterdam, Antwerpen en North Sea Port slaan de handen ineen om CO2-opslag op zee mogelijk te maken. Samen hebben ze bij de Europese Commissie een subsidieaanvraag ingediend voor de afvang, het vervoer en de opslag van 10 miljoen ton CO2 per jaar in de zeebodem. Dat meldt North Sea Port, het samenwerkingsverband van de havens van Vlissingen, Terneuzen en Gent.
De kans bestaat dat de partijen aansluiten bij het al bestaande Nederlandse project Porthos. In dit project willen de haven van Rotterdam, Gasunie en Energiebeheer Nederland een CO2-opslag realiseren in een leeg gasveld, op 25 kilometer uit de kust in de Noordzee. Deze CO2 kan onder andere geleverd worden aan tuinders in het Westland. Onderzoek wees in 2018 al uit dat dat technisch haalbaar is.
CO2-leverancier Ocap is in principe blij met deze ontwikkeling. „Als dit initiatief ertoe leidt dat er meer bronnen beschikbaar komen voor hergebruik in de tuinbouw, dan kan dat alleen maar worden toegejuicht”, laat woordvoerder Robert Jan Pabon weten. „Een project dat 10 megaton per jaar gaat opslaan is dan een serieuze bijdrage.”
Groot risico
Maar er dreigt ook een groot risico, meent Pabon. „Als CO2 kán worden opgeslagen, dan wordt het voor leveranciers mogelijk minder interessant om hun CO2 aan de tuinbouw te leveren. Immers, voor de CO2 die ze opslaan krijgen ze via de ETS een veel hoger bedrag dan de tuinbouw zou kunnen betalen. Dat zou een heel bizarre situatie zijn, maar op dit moment behoort dat scenario wel tot de mogelijkheden.”
Pabon laat weten dat Ocap graag met de havenbedrijven in gesprek gaat om te bezien hoe dit initiatief ook voor de tuinbouwsector positief kan zijn.
Tuinbouw-CO2 van biogene oorsprong
Voor de tuinbouw is het belangrijk uit wat voor soort bron de CO2 komt. De tuinbouw is het meest gebaat met CO2 uit zogenaamde biogene bronnen. Dat is CO2 van biologische of organische oorsprong. Die heeft een sterke voorkeur omdat die – vanwege zijn herkomst – als minder belastend voor het milieu wordt gezien.
Bovendien is het voor de tuinbouw belangrijk dat CO2-bronnen vele tientallen jaren beschikbaar zullen zijn. De vraag is of de fossiele bronnen waar in deze plannen naar wordt gekeken dan nog zullen bestaan.
„De behoefte aan CO2 in de tuinbouw is groot en acuut”, aldus Pabon. „Om over te schakelen naar duurzame energie heeft de sector jaarlijks zo’n 2,5 miljoen ton externe CO2 nodig. Daarmee kan dan zes miljoen ton CO2 -uitstoot worden vermeden doordat er drie miljard kubieke meter aardgas minder wordt verstookt.”
Het lijkt erop dat het nog een aantal jaren gaat duren voor de plannen van de havengebieden kunnen worden gerealiseerd. Daarom onderzoekt Ocap samen met Glastuinbouw Nederland en de Vereniging van Afvalbedrijven de mogelijkheid om CO2 bij afvalenergiebedrijven af te vangen en voor de tuinbouw beschikbaar te maken. Die plannen zouden al op relatief korte termijn kunnen worden gerealiseerd. Want er zal op korte termijn extra CO2 nodig zijn, anders loopt de energietransitie in de tuinbouw vast.
