Familiebedrijven verwachten grote financiële gevolgen als de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en de doorschuifregeling (DSR) worden afgeschaft.
Volgens onderzoek van adviesorganisatie KPMG is de toekomst van drie op de tien bedrijven in gevaar als er een verhoging komt van de belasting bij het erven of schenken van een bedrijf. Daarnaast verwacht de helft van de bedrijven een negatieve impact op werkgelegenheid en innovatie.
“De mogelijke afschaffing van de BOR en de DSR zorgt voor een toename van de belastingdruk van 3,4% naar 41,5% bij overdracht van de onderneming. Dat gegeven baart veel familiebedrijven grote zorgen”, stellen de onderzoekers vast.
Fiscale voordelen
Volgens de huidige regels gelden bepaalde voordelen bij de overdracht van een bedrijf. Zo hoeft er bijvoorbeeld minder aan erfbelasting te worden betaald als de eigenaar van het familiebedrijf komt te overlijden. Het ministerie van Financiën oordeelde dat de regeling vermogensongelijkheid in de hand werkt in de zogenoemde bouwstenennotitie uit mei 2020. Ook het Centraal Planbureau was kritisch.
Agrarische bedrijven
Bert van den Kerkhof, hoofd fiscaal advies van ABAB Accountants, onderstreept de uitkomsten van het KPMG-onderzoek. Het geldt zeker ook voor agrarische bedrijven, ook al zijn die niet meegenomen in het onderzoek. “Voor agrarische bedrijven is een erfbelasting zonder opvolgingsregeling niet te financieren. Dan kun je het gros van de bedrijven wel sluiten”, stelt Van den Kerkhof vast. Hij is tevens voorzitter van de vaksectie recht binnen de koepel van agrarische accountantskantoren.
Het KPMG-onderzoek is een reactie op een ambtelijk rapport van het ministerie van Financiën uit mei 2020. In die zogenoemde bouwstenennotitie zijn de opvolgingsregelingen om bedrijfsopvolging fiscaal te steunen onderzocht. De fiscalist is daar zeer kritisch over. “Er wordt gedaan alsof ondernemers de eventuele erfbelasting wel uit hun bedrijfsvermogen kunnen betalen”, aldus de fiscalist. “Die ruimte is er gewoonweg niet in de agrarische sector en ook niet bij veel andere mkb-bedrijven.”
“Boeren en tuinders die nu het bedrijf overdragen aan hun opvolger zijn vaak al blij als de bedrijfsopvolger de financieringsverplichtingen overneemt en dat ze een klein pensioen overhouden.”
Voortzettingswaarde
Volgens Van den Kerkhof voldoet het huidige systeem met de zogenoemde voortzettingswaarde om bedrijfsovernames mogelijk te maken. Daarbij wordt vooral gekeken naar de waarde waarmee een rendabele voortzetting mogelijk is. Dat is zeker in de agrarische sector vaak veel lager dan de waarde bij verkoop. In de praktijk is de voortzettingswaarde ongeveer een kwart van de vrije waarde. Zou dat verschil belast worden met successierecht (erfbelasting) dan wordt de financiering van een bedrijf onmogelijk. Hetzelfde geldt overigens als door afschaffing c.q. inperking van de doorschuifregeling belastingheffing over stille reserves moet worden betaald
Familiebedrijven
Het onderzoek door KPMG is uitgevoerd samen met FBNed, de vereniging van familiebedrijven, en de Stichting Familie Onderneming onderzoek onder ruim tweehonderd familiebedrijven. Bij het versoberen van de overdrachtsvoordelen, of het helemaal afschaffen ervan denkt een kwart van de bedrijven tot gedwongen verkoop over te moeten gaan.
