Geuren maken al dan niet emotionele herinneringen los.
Net als muziek trouwens, maar geuren doen dit het sterkst. Dat komt doordat het gebied in de hersenen dat geuren verwerkt en de gebieden die herinneringen opslaan met elkaar verbonden zijn. Hoe minder vaak je een geur ruikt, hoe sterker de herinnering zal zijn die het oproept. Iedereen heeft wel van die typische geuren gecombineerd aan bepaalde personen, plaatsen of gebeurtenissen.
Ik zit ondertussen alweer acht jaar in China en ik weet zeker dat er ondertussen in mijn hersenpan ook een stuk geurherinnering is weggelegd voor China. Ik denk dat als ik straks oud en bejaard ben en weer de geur van verbrande steenkool ruik, ik direct weer aan China moet denken. In China ruik je namelijk overal de karakteristieke lucht van verbrande steenkool.
Kolen worden overal voor gebruikt. Op de farm gebruiken we het voor onze ketels voor kasverwarming, elektriciteitscentrales draaien erop maar er wordt ook op gekookt. Daarvoor bestaan speciale cilindervormige stukken steenkool die je in een houder plaatst. De pan erop en koken maar. Dit gebeurt voornamelijk op straat maar in de winter als het koud is wordt er ook binnen gekookt waarbij er best wel eens een gevalletje koolmonoxidevergiftiging zal optreden. In de wat grotere steden is de omschakeling naar olie of gas al gemaakt, maar met name op het platteland is het nog allemaal kolen wat de klok slaat.
Ik heb een aantal jaar in Costa Rica gewoond. Daar gebeurde hetzelfde wat bakken en braden betreft maar dan met hout. En dat ruikt echt lekker. En een op een houtvuur gegrilde kip smaakt ook heerlijk. Daar heb je het trouwens weer: als je de geur van verbrand hout ruikt, en wel een specifiek houtsoort die gebruikt wordt voor de kip, komen vanzelf herinneringen aan die tijd daar naar boven.
Steenkool zit een beetje in de foute hoek wat betreft milieu, CO2 en andere kwalijke bijverschijnselen. Maar toch hoop ik dat het nooit helemaal zal verdwijnen. Al is het alleen al om later af en toe deze karakteristieke geur weer te ruiken en herinnerd te worden aan deze fantastische tijd in China.
Cok Harteveld is general manager Van den Berg Roses in China
