De Amerikaanse staal- en aluminiumsector maakt een prima periode door. Dankzij de economische groei stijgen de winsten razendsnel. Dat roept de vraag op waarom Trump juist nu speciale handelsmaatregelen wil invoeren om deze bedrijven te beschermen.
De financiële wereld is in rep en roer over de plannen van de Amerikaanse president Donald Trump om heffingen te introduceren op de import van staal en aluminium. Sommige partijen zetten zich al schrap voor een handelsoorlog. De Europese Unie werkt bijvoorbeeld plannen uit om als tegenmaatregel een importheffing te lanceren op Harley-Davidson-motoren, bourbon en spijkerbroeken. Voorlopig Iedereen gaat echter voorbij aan de belangrijkste vraag: wat wil Trump eigenlijk bereiken met de handelsmaatregelen?
Staalindustrie heeft geen hulp nodig
Als je de Twitter-berichten van Trump mag geloven, is zijn plan er in de eerste plaats op gericht om de Amerikaanse industrie te beschermen. Maar hebben staalfabrikanten die bescherming wel nodig? Staalgigant Nucor maakte onlangs bekend dat de winst in 2017 met meer dan 65% omhoog is geschoten naar ruim $ 1,3 miljard. Branchegenoot US Steel boog een verlies om in een winst van bijna $ 400 miljoen. Voor beide ondernemingen was dat het beste resultaat sinds 2008. Dankzij de aantrekkende economische groei in de Verenigde Staten gaat het de sector momenteel voor de wind.
Glijvlucht van de dollar
De stelling dat de maatregelen van Trump nodig zijn om de concurrentiekracht van de Amerikaanse industrie te verbeteren kan ook de prullenbak in. De totale exportwaarde van de Verenigde Staten is sinds eind 2015 gegroeid van minder dan $ 180 miljard per maand naar meer dan $ 200 miljard. De totale uitvoerwaarde ligt de afgelopen maanden telkens hoger dan de verwachting van economen. De $ 203,3 miljard van februari markeert zelfs het hoogste niveau ooit. Dat wijst erop dat Amerikaanse bedrijven zich prima staande houden op het internationale speelveld.
De groeiende uitvoer kan overigens niet los gezien worden van de glijvlucht van de dollar. Sinds eind 2016 is de euro met ruim 18% gestegen ten opzichte van de Amerikaanse munt. Hierdoor zijn producten en diensten uit de Verenigde Staten een stuk goedkoper geworden op de wereldmarkt.
Het is geen toeval dat de dollar flink minder waard is geworden. Het begrotingstekort loopt behoorlijk op door plannen van Trump voor het verlagen van belastingen en het verhogen van investeringen in infrastructuur. Daar komt bij dat de regering Trump er alles aan doet om de Amerikaanse munt zoveel mogelijk omlaag te praten.
Niet gebaat bij onrust
Het meest waarschijnlijke scenario is dat Trump met zijn uitspraken over invoerheffingen de band met zijn achterban wil aanhalen in de aanloop naar de verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden op 6 november. Twee jaar geleden was zijn verrassende verkiezingszege immers voor een deel te danken aan de steun van arbeiders in de staalsector. Als Trump diepere bedoeling heeft met zijn plannen, is dat mogelijk om een breuk te forceren met de Wereldhandelsorganisatie. Hij heeft al verschillende keren kritiek geuit op de macht van deze instelling.
Het gevaar dat de huidige retoriek ontaardt in een echte handelsoorlog, is een stuk minder groot dan sommige nieuwsberichten en commentaren doen vermoeden. Ondanks zijn stoere taal is Trump helemaal niet gebaat bij de onrust op de financiële markten die hierdoor zou ontstaan. Het ligt namelijk voor de hand dat partijen in dat scenario op zoek gaan naar veilige havens, zoals de Amerikaanse dollar. En een duurdere dollar is iets wat Trump nu in ieder geval niet nodig heeft.
