Fairtrade International lanceert deze week een nieuw initiatief op de kerststerrenmarkt. Per verkochte Fairtrade kerstster gaat een paar cent in een bonusfonds voor de arbeiders in Afrika. Hoe meer bedrijven in de keten van kerststerren kiezen voor Fairtrade, des te sneller groeit het bedrag in het fonds, dat het inkomen van de arbeiders aanvult.
In het nieuwe pilotproject gaat per plant een paar cent extra naar een fonds bij de Fairtrade gecertificeerde toeleverancier van de stekjes. Vanuit het fonds vloeit extra inkomen rechtstreeks naar de werkers op de boerderij. Het gaat om een nieuw concept dat voortborduurt op bestaande Fairtrade standaarden. Het test een innovatief mechanisme voor inkomensverbetering op plantages.
De meeste van de kerststerren die op de Europese markt te koop zijn, komen oorspronkelijk uit Afrika, van kwekerijen met een grote hoeveelheid arbeiders. De kweker verkoopt zijn stekjes aan een importeur. Op Europese kwekerijen worden de kerststerstekjes vervolgens opgekweekt tot volgroeide planten, waarna ze via tuincentra en bloemisten bij de consument terechtkomen.
Leefbaar loon
‘Voor Fairtrade is leefbaar loon een mensenrecht, essentieel voor een fatsoenlijke levensstandaard en deugdelijk werk’, zegt Wilbert Flinterman, Fairtrade International’s senior advisor for workers’ rights and trade union relations. ‘In de meeste sectoren is het een enorme uitdaging om aan het begin van de keten tot een leefbaar loon te komen. Om plantages in bloemen en planten in staat te stellen het inkomen van de werkers te verhogen en tegelijkertijd economisch levensvatbaar te blijven, moeten alle betrokken partijen zich gezamenlijk inspannen. Werkgevers, vakbonden, handelaren, retailers en consumenten samen.’
De initiatiefnemers en eerste bedrijven die dit model invoeren zijn Wagagai, een kwekerij van jonge planten in Uganda en zijn importerende partner Selecta one, gevestigd in Duitsland. De vereiste Fairtrade premie is voor Wagagai een halve eurocent per kerststerstekje. In het nieuwe Fairtrade Cents pilot model stort de importeur een additionele 4,5 cent in een afzonderlijk bonusfonds. Dat fonds wordt beheerd door Fairtrade Africa, de betrokken bedrijven en ook de lokale vakbond. De financiële transacties worden geaudit door FLOCERT, de onafhankelijke controle-organisatie voor het Fairtrade systeem.
Als bedrijf zorgen we al voor veel sociale faciliteiten, maar we zouden het liefst meer doen’, zegt Olav Boenders van Wagagai. ‘We willen een leefbaar loon betalen, maar onze marges en volumes laten dat domweg niet toe. We zouden de deur dan moeten sluiten. Dit nieuwe model kan een grote stap voorwaarts betekenen. Er is maar een paar cent extra per plantje nodig om meer impact voor werkers te creëren. Het hangt allemaal op volumes: hoe meer kerststerren we als Fairtrade kunnen verkopen, des te groter de impact.’
Andere partijen ook welkom
De pilot periode loopt tot 1 januari 2020 en bestrijkt twee kerstseizoenen. Fairtrade International hoopt dat zoveel mogelijk partijen verderop in de keten zich aansluiten en kiezen voor kerststerren met het Fairtrade keurmerk. Ook voor andere kwekers van kerststerstekken en hun ketenpartners staat de deur wijd open. ‘We nodigen elk bedrijf dat handelt in kerststerren uit om mee te doen en een succes te maken van dit model voor inkomensverbetering. Samen kunnen we de schaal bereiken die het echte verschil gaat maken voor arbeiders. Verantwoord ondernemen hoort bij de missie van ons bedrijf en het is wat onze klanten van ons verwachten’, zegt Per Klemm van Selecta one.
Bron en foto’s: Fairtrade Max Havelaar Nederland
