Het kabinet heeft dinsdag aanvullende maatregelen genomen om ondernemers te ondersteunen vanwege de economische gevolgen van het coronavirus. Waar met name op gedoeld wordt, is de extra financiering via de Garantie Ondernemersfinanciering (GO-regeling) en het feit dat de overheid leverancierskrediet gaat herverzekeren tot een bedrag van 12 miljard euro.
De Regiegroep Coronacrisis Tuinbouw noemt ze een belangrijke stap voorwaarts. „Het kabinet geeft een goed signaal af. Het geeft gehoor aan onze noodsignalen”, reageert voorzitter Jaap Bond.
Er zijn echter ook nog onduidelijkheden. Zo verlaagt het kabinet als extra steun de premie voor de Borgstelling Midden- en Kleinbedrijf-regeling (BMKB) van 3,9% naar 2%. Daarnaast wordt het garantiebudget van de BMKB verhoogd van de beschikbare 765 miljoen euro naar 1,5 miljard euro. Maar geen woord over gunstigere voorwaarden voor de Borgstelling Landbouw (BL). Dat is het tuinbouwcrisisteam ook opgevallen. „We gaan ervan uit dat het kabinet geen onderscheid maakt tussen beide regelingen en dus voor BL dezelfde aanpassingen doorvoert als bij BMKB. Dit proberen we bevestigd te krijgen”, meldt Bond. De huidige provisie voor BL ligt op 3%.
Gedegen framework
Volgens Bond zet het Kabinet nu een gedegen framework voor een steunpakket neer waar de tuinbouw gebruik van kan maken. „Alle maatregelen zoals ze nu aangekondigd zijn, zijn een frame waarmee de sector aan de slag kan. Daar kunnen we tevreden mee zijn. De volgende stap moet zijn dat er ruimhartig budget voor beschikbaar komt en het snel tot uitvoering van de regelingen komt. De financiële nood is écht hoog bij een groeiende groep tuinders. Met name veel bedrijven in de sierteeltketen. Dus we zijn er nog niet.”
Aanvullend op de algemene coronamaatregelen vanuit het kabinet blijft de regiegroep inzetten op Noodfonds voor de Sierteelt. Daar is sinds vorige week de roep om een pakket van steunmaatregelen voor de groente- en fruitketen bijgekomen, doordat ook groente- en fruittelers meer en meer in de knel komen.
Ook is aanpassing van eerder bekendgemaakte maatregelen als Noodmaatregel overbrugging voor werkgelegenheid (NOW) gewenst, omdat criteria van die generieke regeling niet goed uitpakt voor tuinbouwondernemers.
Ruimere GO-regeling.
Ondernemingen die problemen ondervinden bij het verkrijgen van bankleningen en bankgaranties kunnen gebruik maken van de Garantie Ondernemersfinanciering-regeling (GO). Het kabinet heeft dinsdag besloten om het garantieplafond van de GO verder te verhogen naar 10 miljard euro (was al verruimd op 17 maart 2020 van 400 miljoen naar 1,5 miljard euro).
Met de GO helpt het ministerie van EZK zowel het MKB als grote ondernemingen. Dat gebeurt door garantie op bankleningen en -garanties (minimaal 1,5 miljoen – maximaal 50 miljoen euro per onderneming). Het maximale garantiepercentage is verhoogd van 50% naar 80% voor grootbedrijven en 90% voor het MKB, met als voorwaarde dat zij worden getroffen door corona. Het maximum per onderneming was op 17 maart al tijdelijk verruimd naar 150 miljoen euro.
Kabinetsondersteuning bij leveringskrediet
Veel bedrijven worden bevoorraad op basis van leverancierskrediet. Dit betekent dat een leverancier zich verzekert tegen het risico dat hij niet betaald wordt. Door de coronacrisis ontstaan hier problemen. Om dat te voorkomen, grijpt de overheid in en gaat de overeenkomsten van de leveranties herverzekeren, tot een bedrag van in totaal 12 miljard euro. Hiermee blijft er vertrouwen in de verschaffing van leverancierskrediet en worden bedrijven bevoorraad.
Staatssecretaris Vijlbrief van Financiën: „Het is het kabinet er veel aan gelegen te voorkomen dat mensen en bedrijven de dupe worden van de coronacrisis. Doordat de overheid een gedeelte van de risico’s garandeert, zorgen we ervoor dat er vertrouwen in de markt blijft, leveranciers hun producten kunnen blijven leveren, en ondernemingen in bedrijf kunnen blijven.”
De maatregel moet nog in detail worden uitgewerkt, en bijvoorbeeld de Europese Commissie moet nog om toestemming worden gevraagd. In andere Europese landen worden soortgelijke maatregelen voorbereid. Hierover zal de Kamer binnenkort worden geïnformeerd.
Geen focus op TOGS
Het kabinet heeft tenslotte besloten de Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren COVID-19, de TOGS-regeling, aan te vullen met diverse contactberoepen. Ondernemingen die vallen binnen de sectoren voor de TOGS ontvangen een eenmalige gift van 4.000 euro. Die tegemoetkoming is bedoeld voor die MKB-bedrijven (met en zonder personeel) die schade lijden door noodgedwongen sluiting, de inperking van bijeenkomsten en/of een negatief reisadvies.
De glastuinbouw wordt als sector niet genoemd in de opsomming van bedrijven die volgens kabinet in aanmerking komen voor de TOGS. In de Taskforce Arbeid is besproken of hier lobby op moet worden gevoerd. De kans van slagen wordt echter te klein geacht om hier lobby op te bedrijven. Besloten is om vooral energie te steken in de knelpunten van de NOW-regeling.
Analyse van gebruik steunpakket
De GO-regeling is voor grote bedrijven. De andere regelingen helpen ook de kleinere bedrijven. Waar precies een beroep op wordt gedaan en door wie, weet Bond nog niet. Het tuinbouwcrisisteam werkt samen met banken aan een analyse. Die analyse maakt ieder bedrijf momenteel ook voor zichzelf. Meer en snellere opheldering van nog onduidelijkheden binnen steunmaatregelen is dan essentieel om te weten hoe bedrijven in deze periode het best zijn geholpen. Bond benadrukt dat voor zowel grote als kleine bedrijven hard wordt geknokt.
Dat de overheid leverancierskrediet herverzekert, is met name voor de handelsbedrijven erg belangrijk. „Dit krediet is de smeerolie van de import- en export. Daarmee is het ook gunstig voor de afzet en prijsvorming bij de producenten.”
Later nog meer reacties.