De kans dat de Amerikaanse rente aan het eind van het jaar een stuk hoger ligt dan die in Europa is de afgelopen dagen een flink stuk groter geworden. Het moment dat een dollar evenveel waard is als een euro komt hierdoor snel dichterbij, verwacht Laurens Maartens, valutaexpert van de Nederlandsche Betaal- en Wisselmaatschappij.
In Nederland beheersen de Tweede Kamerverkiezingen het nieuws. Op de financiële markten gaat de aandacht echter uit naar de vergadering van de Europese Centrale Bank (ECB) op donderdag 9 maart en van de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) zes dagen later. Alles wijst erop dat het contrast tussen beide bijeenkomsten enorm groot zal zijn. Dat heeft flinke gevolgen voor de valutamarkten.
Amerikaanse economie dendert door
In de Verenigde Staten heeft de Fed geen enkel excuus om een renteverhoging uit te stellen. Het IMF voorspelt dat de economische groei in de VS toeneemt van 1,6% vorig jaar tot 2,3% in 2017 en 2,5% volgend jaar. De inflatie is opgelopen tot 2,5%. Dat is het hoogste niveau in meer dan vier jaar. Zelfs als factoren zoals hogere brandstofprijzen buiten beschouwing blijven is de stijgende lijn duidelijk zichtbaar. De Amerikaanse arbeidsmarkt staat er ook uitstekend voor. De werkloosheid is gedaald tot 4,8% en het aantal werkloosheidsaanvragen bereikte onlangs het laagste niveau in meer dan 40 jaar.
Draghi in spagaat
In Europa staat de economie er minder goed voor. De groei loopt langzaam terug van 2,0% in 2016 naar 1,7% dit jaar volgens het IMF. De werkloosheid van 8,1% valt ogenschijnlijk mee, maar achter dat cijfer gaan enorme verschillen schuil. In Duitsland is dat percentage bijvoorbeeld slechts 3,8%, maar in Zuid-Europese landen zoals Griekenland en Spanje ligt de werkloosheid dicht in de buurt van de 20%. Hoewel een hogere rente gezond zou zijn voor veel Noord-Europese landen, kan ECB-voorzitter Mario Draghi een renteverhoging simpelweg niet verkopen zolang ongeveer één op de vijf Zuid-Europeanen zonder werk zit. Bovendien moet de ECB eerst nog het opkoopprogramma van (staats)obligaties en andere activa afbouwen voordat een renteverhoging aan de orde komt.
Een, twee, drie
Fed-voorzitster Janet Yellen zinspeelt er op dat later deze maand een renteverhoging gaat volgen. Het enige dat nog roet in het eten kan gooien is als op 10 maart nieuwe cijfers over de Amerikaanse arbeidsmarkt enorm tegenvallen. Een peiling onder economen van nieuwsdienst Reuters wijst erop dat de waarschijnlijkheid van een renteverhoging later deze maand is opgelopen van 30% naar bijna 90%. Het grootste gedeelte van deze groep houdt er rekening mee dat de Amerikaanse rente in heel 2017 met drie stappen gaat stijgen. Het verschil met de Europese rente – waar de ECB voorlopig pas op de plaats maakt – wordt dan wel heel erg groot.
Rente als bepalende factor
Rentebewegingen werken flink door op valutamarkten. Net zoals veel spaarders zullen overstappen als bij een bepaalde bank de rente veel hoger ligt dan bij andere partijen, kan een oplopende rente in een land het voor grote instellingen interessant maken om hun vermogen over te hevelen naar de valuta van dat land. Omdat het risico dat de Amerikaanse president Donald Trump een handelsoorlog ontketent langzaam naar de achtergrond verdwijnt, bepalen rentebewegingen steeds meer de richting van de verhouding tussen euro en dollar. Sinds eind januari is de wisselkoers al gedaald van $ 1,08 naar $ 1,05 (met andere woorden een dalende euro ten opzichte van de dollar). Als die trend doorzet, is het nog maar een heel klein stukje en een dollar is weer evenveel waard als een euro.
Laurens Maartens is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij
