Energiemarkt draait door

De luxe die Nederland decennialang heeft gehad met het Groninger gas heeft onder meer geleid tot een harde confrontatie met de werkelijkheid door onwetendheid hoe de internationale handelsmarkt functioneert. Dit is de analyse van Nife Energieadvies.

In Nederland is een heel klein percentage van het gas vooruit ingekocht voor een vaste prijs. Al het andere verbruik is voor 1 jaar of korter vastgelegd met een vaste prijs. Een groter percentage inkopen tegen een vaste prijs was nooit nodig omdat er genoeg aanbod was in ons eigen land. Echter in de rest van de Europese landen is er wel voor langere termijn, tot zelfs circa 10 jaar vooruit, ingekocht omdat ze nooit de luxe hebben ondervonden zoals in Nederland normaal was. Uiteraard heeft heel Europa te maken met de hoge gasprijs door de beperkte toevoer vanuit Rusland, maar nog altijd hebben ze voor tientallen procenten minder pijn dan de Nederlanders.

De prijs van de daghandel heeft op dit moment een soort plafond bereikt van circa 70 cent per m³, de lange termijn prijs is echter traag gaan stijgen en lijkt als een olietanker die op gang is nog even tijd nodig te hebben om te stoppen met stijgen.

Elektra

In China worden grote fabrieken afgeschakeld door grote stroomtekorten. Aan huishoudens wordt gevraagd de airco’s minder te gebruiken om zo de vraag in de hand te houden. Er is een tekort aan kolen en gas voor de productie van elektra. Ook is de grote vraag naar elektra, welke geproduceerd is met kolen, lastig in te vullen in het beleid van de centrale overheid om de uitstoot van CO2 te verlagen.

De prijs van de CO2 emissierechten is onveranderd hoog gebleven maar stijgt momenteel niet verder in tegenstelling van de kolentarieven waardoor er wederom een opgaande lijn te zien is in de prijsvorming.

De verwachte stijging van vraag naar elektra na de corona dip van afgelopen jaar had eigenlijk zoals verwacht opgevangen moeten worden door extra aanbod van zon- en windenergie, maar dit valt tegen door minder gunstige weersomstandigheden waardoor er dit jaar minder elektra productie is van renewables energie dan verleden jaar. De subsidie voor deze nieuwe vormen van energie wordt elk jaar afgebouwd waardoor de productie van schone elektra wellicht niet heel veel meer gaat worden op termijn, tenzij de energiemarkt op een dermate hoog niveau zal zijn waardoor de installaties zonder subsidie renderen.

Door de hoge prijzen van dit jaar is het voor de overheid een feit dat er minder SDE-subsidie uitgekeerd hoeft te worden, deze pot zal blijven staan voor de toekomst en mogelijk is hierdoor een verlaging van de ODE tarieven te rechtvaardigen.

Olie

De tendens in Europa en China kan zijn dat er meer olie gebruikt gaat worden voor komende winter in vergelijking met andere jaren. Reden hiervoor is de huidige hoge prijzen voor gas waardoor het goedkoper is om met olie te verwarmen en elektra te produceren. Internationale handelaren verwachten dat het scenario voor de hand ligt en dat de prijs van olie hierdoor kan doorstijgen met eventueel 15%.

De voorraden nemen sowieso wereldwijd af waardoor er een stijgende trend te zien in de grafieken. Normaal gesproken gaan er bij een stijgende olieprijs veel extra productielocaties in gebruik en dan met name in Amerika maar dat is nu niet het geval. Vanaf maart 2021 is het slechts 5 keer voorgekomen dat de voorraad in Amerika niet afnam, in de andere weken is telkens de voorraad afgenomen. Het huidige aantal productie-installaties is nog altijd circa 42% lager dan begin 2020 het geval was. De investeerders laten het afweten om nieuwe locaties in gebruik te nemen onder druk van de publieke opinie.