De moeilijkste uitdaging ligt nog voor ons”, schreef de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk op 19 december. „We weten allemaal dat scheiden zwaar is. Maar scheiden en het bouwen van een nieuwe relatie is veel zwaarder. Sinds het Brexit-referendum is er anderhalf jaar voorbij. Zo veel tijd was nodig voor de scheiding. En nu, voor de onderhandelingen over een transitieperiode en het raamwerk van een nieuwe relatie hebben we minder dan een jaar. Dank u.”
Deze periode wordt er druk gesproken over de transitieperiode, een overgangsfase na de officiële Brexit op 29 maart 2019. Het Verenigd Koninkrijk heeft de EU hier om gevraagd. De EU gaat akkoord, maar stelt voorwaarden. En nu is het maar de vraag of de achterban van premier Theresa May met deze voorwaarden akkoord gaat. Want in die transitieperiode lijkt het Verenigd Koninkrijk nog meer aan de leiband van de Europese Unie te moeten lopen dan in de afgelopen jaren. Heeft haar achterban dat geduld? Overleeft May zelf die twee jaar wel?
Brexit heeft nogal wat voeten in aarde. Mocht een transitiefase – waarin veel bij het oude blijft – er komen, dan betekent dat niet dat er een zachte Brexit volgt. Dat is nog afwachten.
Nederland hoopt op een zachte Brexit. Dat is logisch. Neem alleen al de export van bloemen en planten. Die is gebaat bij vrije handel. Er zijn echter ook EU-landen die maar weinig export op het Verenigd Koninkrijk hebben. En naast economische spelen nu eenmaal politieke argumenten een rol. Als het Verenigd Koninkrijk nagenoeg dezelfde economische relatie met de EU krijgt, dan willen misschien wel meer landen de EU verlaten. En dat wil de EU voorkomen. Niemand die ondertussen weet welke kant het opgaat. En de tijd tikt door.
