Komt de ziekte Parkinson op het platteland meer voor? En is landbouwgif daarvan de oorzaak? Die vragen stonden centraal in een uitzending van Zembla op donderdag 19 september 2019. Eenduidige antwoorden kwamen niet op tafel.
Epidemioloog Roel Vermeulen zegt in het tv-programma Zembla dat boeren die met bepaald pesticiden werken, tot wel 60 procent meer kans hebben op de ongeneeslijke ziekte Parkinson. In Frankrijk is de hersenziekte inmiddels erkend als beroepsziekte onder landbouwers. Enkele verdachte stoffen zijn reeds van de markt, maar een middel als Mancozeb is nog beschikbaar. Uit voorzorg van de markt halen, wordt geopperd door een hoogleraar toxologie in het programma Zembla.
Iedere tien jaar nieuwe beoordeling
Het CTGB laat in een reactie aan de NOS weten dat er ook studies zijn die geen verband tussen Mancozeb en Parkinson aantonen. De stof is tot 2012 toegestaan en wordt momenteel opnieuw getoetst; iedere 10 jaar moet er volgens EU-richtlijnen een nieuwe beoordeling zijn van een stof.
LTO Nederland laat in een reactie op de uitzending weten dat ze geschrokken is van de bevindingen van Zembla. De standsorganisatie heeft begrip voor de zorgen en vragen die er leven bij lotgevallen en vertrouwt op de onafhankelijke wetenschappelijke beoordeling van toelating van gewasbeschermingsmiddelen. LTO Nederland vertrouwt op de bevindingen van het CTGB en gaan er van uit dat goedgekeurde middelen bij goed gebruik veilig zijn voor mens, dier en milieu.
Nefyto: geen enkel verband bekend
Nefyto, de brancheorganisatie voor producenten van beschermingsmiddelen, benadrukt dat gewasbeschermingsmiddellen alleen worden gebruikt als door onafhankelijke beoordelingsinstanties is vastgesteld dat het middel veilig kan worden gebruikt. Bij geen enkele andere chemische stof is de toetsingsprocedure zo streng als bij een gewasbeschermingsmiddel. Volgens Nefyto is er geen enkel verband bekend tussen landbouwgif en de ziekte Parkinson. De organisatie verwijst hierbij naar wetenschappelijke studies.
FNV wil werkgevers aansprakelijk stellen
Vakbond FNV roept het kabinet op tot het direct instellen van onderzoek naar verband tussen het gebruik van pesticiden door land- en tuinbouwers en dodelijke ziekten. Leden uit de agrarische sector op die Parkinson hebben, worden opgeroepen zich te melden bij het FNV Bureau Beroepsziekten. Dat bureau stelt zo nodig werkgevers aansprakelijk voor de gevolgen.
Zowel op nationaal niveau als op Europees niveau is dringend onderzoek nodig, vindt FNV. De effecten op boeren, maar ook hun gezinnen en omwonenden van het werken met Europees toegestane pesticiden moet serieus worden onderzocht. Van veiligheid is nu geen sprake in de agrarische sector, meent de vakbond.
De FNV is ook benieuwd naar wat de Inspectie SWZ kan doen. De vakbond wil weten of er voldoende inspecteurs zijn om te handhaven. Sinds 2015 is het verplicht om een bewijs van bekwaamheid te hebben om te mogen spuiten met pesticiden en dienen de risico’s te zijn opgenomen in de Risico-inventarisatie & -Evaluatie bij bedrijven. De FNV wil ook graag samen met LTO optrekken om het werk van land- en tuinbouwers veilig te maken.
