Nederlandse tuinders zouden door steun van de overheid naar schatting enkele tientallen miljoenen euro’s te weinig ETS-gelden hebben betaald. Volgens Glastuinbouw Nederland is volkomen legaal en conform gemaakte wet- en regelgeving uit 2012 gehandeld met betrekking tot het Europese emissiehandels-systeem ETS.
Dagblad NRC kwam afgelopen week met de conclusie uit een rapport van de Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) dat aantoont dat van ruim honderd Nederlandse tuinbouwbedrijven die oorspronkelijk in het ETS deelnamen, er slechts vijftien over zijn. De overheid zou glastuinbouwbedrijven sinds 2012 actief hebben geholpen om zich te onttrekken aan het Europese emissiehandels-systeem ETS.
De NEa stelt dat glastuinders het ETS-systeem oneerlijk vonden – deelnemers betalen voor CO2-overschrijdingen van niet deelnemers – en daarom massaal wilden vertrekken. Ze kregen steun van het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu. Met technische aanpassingen of splitsing van bedrijfsonderdelen haalden ze hun opgestelde vermogen onder de drempelwaarde voor het Europese handelssysteem. Dan hoef je de heffing niet te betalen.
Wel of niet deugdelijk
De maatregelen zouden zijn uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van het ministerie, destijds Infrastructuur en Milieu, maar zijn niet besproken in de Tweede Kamer, schrijft NRC. Of ze stroken met de Europese ETS-regels is volgens de krant niet duidelijk. Glastuinbouw Nederland zegt van wel; de glastuinbouw heeft deugdelijk gehandeld. Bedrijven kunnen volgens de branche-organisatie het EU-ETS alleen verlaten als dat volgens de Europese richtlijn en regels mogelijk is. Daarvoor is Nederlandse wetgeving gemaakt. Daarnaast is voor de glastuinbouw, als enige niet-ETS sector, een eigen CO2-plafond ingesteld. Onder dit CO2-sectorsysteem vielen toen 3.500 bedrijven, momenteel 2.670 bedrijven.
Bedrijven uitzonderen mag
Het Financieel Dagblad schrijf dat EU-Lidstaten bedrijven mogen uitzonderen van de Europese regels, als er een gelijkwaardig alternatief is. Dat werd in 2011 in Nederland bovengenoemde CO2-sectorsysteem voor de hele tuinbouwsector. Die geldt dus nog steeds, maar volgens NRC blijkt nu dat de bijbehorende heffing nooit is geïnd. Het ministerie van Landbouw erkent dat het achterloopt met de uitvoering van het systeem, schrijft de krant.
Dalend CO2-plafond
De glastuinbouw zou volgens het NRC zijn klimaatdoelen voor 2020 niet halen. En de CO2-uitstoot van de glastuinbouwsector is al vijf jaar niet meer gedaald. Glastuinbouw Nederland reageert op dit punt met de opmerking dat in het huidige CO2-convenant voor de glastuinbouw, een afspraak met de ministeries van EZK, LNV en Financiën, sprake is van een jaarlijks dalend CO2-plafond. „Gecorrigeerd voor de onvoorziene factoren ligt de glastuinbouwsector nog altijd op koers om het doel voor 2020 te halen. Ontwikkelingen op gebied van energiebesparing en duurzame energie (zoals geothermie) helpen daarbij. Dat zijn ook de redenen dat wij achter de doelstellingen van het Klimaatakkoord staan”, beklemtoont voorzitter Sjaak van der Tak van Glastuinbouw Nederland.
De mogelijk hogere CO2-emissie dit jaar is volgens Van der Tak het gevolg van ontwikkelingen die buiten de invloed van de Nederlandse tuinders liggen. Die emissie wordt veroorzaakt door diverse factoren, waaronder het sectorareaal, dat volgens recente CBS-cijfers 10% groter is dan verondersteld in de prognoses. Insteek van de glastuinbouwsector blijft om overschrijding te compenseren en de CO2-emissie verder terug te dringen.
