Het is een bekend kenmerk van de Colombiaanse sierteelt. De meeste werknemers zijn vrouw. Ook op de kwekerijen die we vandaag bezochten is het merendeel van de ‘workers’ van het vrouwelijk geslacht. Bij het Plazoleta van Fransisco Bazzani zijn de meeste dames alleenstaande moeders. Werken op een kwekerij is een perfecte baan voor hen, leerden we.
Het was een goede dag. Met een grote groep uit alle windstreken – Polen, Nederland, Jamaica, VS, Canada en Japan – bezochten we twee kwekerijen: Plazoleta en Yasa. Plazoleta is er sinds 1985 en teelt alstroemeria, statice, leucadendron, limoneum, leeuwenbek en solidago. We kregen een goed verhaal te horen over Perfection, het merk dat de kwekerij hanteert voor hun kwaliteitsbloemen. Ik kom hier later nog op terug.
Wat naast Perfection opvallend is aan Plazoleta, is dat er heel veel ‘single mothers’ werken. 65% van de werknemers is vrouw en 80% daarvan is alleenstaande moeder. Ik heb me niet verdiept in het sociologische vraagstuk hoe het komt dat de vrouwen alleenstaand zijn. Waar is de vader? Of wat is er met hem gebeurd?
Terug naar de vrouwen. Feit is dat Plazoleta met de bedrijfsvoering sterk op de situatie van de dames inspeelt. Ze worden ’s morgens vroeg met bussen opgehaald en op de kwekerij is een dagopvang voor kinderen. Ook andere vrouwen uit de gemeenschap in de buurt de kwekerij kunnen daar gebruik van maken. Terwijl de vrouwen aan het werk zijn, wordt er voor hun kinderen gezorgd. En in de pauzes kunnen ze in gestrekte draf hun kinderen een knuffel geven. Hetgeen dan ook gebeurt, aanschouwden we.
Sierteelt is sowieso een geschikte sector voor de alleenstaande moeders. De werktijden – vroeg beginnen en ’s middags vroeg klaar – passen uitstekend in hun levensritme. Kunnen ze ’s middags thuis zijn voor de kinderen. En nog mooier: het feit dat ze een eigen inkomen verdienen geeft hen onafhankelijkheid.
Op haar beurt heeft Plazoleta veel profijt van de dames. Het is net als in andere landen in Colombia lastig om jongeren te motiveren voor de tuinbouw en daarom is Plazoleta heel blij met de ‘great workers’.
Na Plazoleta bezochten we Yasa, een van de weinige chrysantenkwekerijen in de omgeving van Bogota. Een van de opvallende aspecten van Yasa is dat het niet stoomt. In houten bakken met substraat – hoofdzakelijk bestaande uit compost – teelt ze de chrysanten. Volgens Ricardo Otero lukt het om fusarium de baas te blijven. Testen wijzen dat uit. Het gewas zag er bovendien gewoon heel gezond uit.
De compost wordt gemaakt met restanten van de teelt: wortels, stelen en bloemen. Onder meer worden bacteriën en wat water toegevoegd. Het proces duurt drie maanden.
Ook bij Yasa hebben we het over de werknemers gehad. Zo’n 60% is vrouw. Of daar veel alleenstaande moeders tussen zitten? Ik heb gepoogd het te vragen aan een van de managers, maar hij keek zo vreemd toen ik vroeg: ‘Do you work a lot with single mothers’. Geen idee waar hij aan dacht.
Ik heb het gesprek maar snel op een ander onderwerp gegooid. Nog last van trips? „Ja, trips is een in het algemeen een groot probleem in Colombia. Wat ze ertegen doen? Chemisch ingrijpen. Maar dat wisten we al van een groep chrysantenkwekers die recent Colombia bezocht. Maar ja, ik moest wat bedenken.
Arie-Frans Middelburg
