Arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa leveren een substantiële bijdrage aan de economie van Nederland. Hun bijdrage zorgt voor extra productie die niet met binnenlandse arbeidskrachten kan worden behaald. Dit blijkt uit onderzoek van SEO Economisch onderzoek in opdracht van Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU).
Volgens de onderzoekers blijkt dat dat de inzet van arbeidsmigranten, onder meer uit Midden- en Oost-Europa (MOE-landers), slechts op zeer beperkte schaal binnenlandse werknemers verdringt. De productie van deze arbeidsmigranten is vrijwel aanvullend op de bestaande productie door binnenlandse werknemers.
Onderkant arbeidsmarkt
Dit beeld wordt bevestigd nadat vijf bedrijven in het kader van dit onderzoek zijn ondervraagd. Volgens de bedrijven gaat het om productiewerk aan de onderkant van de arbeidsmarkt, waar flexibiliteit en hard werken belangrijk zijn. Voor dat werk zijn volgens deze werkgevers nauwelijks binnenlandse arbeidskrachten te vinden.
Ook het verhogen van de lonen of het verlagen van de gestelde eisen is volgens de bedrijven geen oplossing. Dit zou het productieproces niet langer rendabel maken. De bedrijven zouden in dat geval hun productieproces moeten aanpassen, inperken of verplaatsen.
Als vestigingsland aantrekkelijk blijven
Volgens ABU-directeur Jurriën Koops zal de komende jaren de behoefte aan arbeidsmigranten alleen maar toenemen. Door de groeiende economie. Maar vooral ook omdat vanaf 2021 onze beroepsbevolking krimpt. Arbeidsmigranten zijn simpelweg nodig om de beroepsbevolking op peil te houden. Maar dan moet Nederland als vestigingsland volgens Koops wel aantrekkelijk blijven voor deze groep werknemers.
Op dit moment is volgens de ABU met name huisvesting een urgent probleem. Er is een nijpend tekort aan kwalitatief goede huisvesting. Dat kan leiden tot problemen, zoals slechte of onveilige huisvesting, een onverantwoorde huisvesting door huisjesmelkers en overbewoning of concentratie in bepaalde wijken. De ABU vindt dat deze problemen moeten worden aangepakt.
514.000 banen
In 2016 kwam het aandeel MOE-landers in het totaal aantal banen in Nederland met 514.000 uit op 4,7%. Het ging daarbij vooral om tijdelijke en in omvang beperkte banen, waardoor het aandeel MOE-landers in het aantal arbeidsuren op 3% uitkwam. Omdat deze banen zich vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt bevonden, verdienen MOE-landers daarmee 1,8% van de totale loonsom in Nederland.
Andere effecten niet meegenomen
In het onderzoek is de omvang van andere effecten niet meegenomen. Het gaat hier om bijvoorbeeld om de gevolgen voor andere werkzoekenden op de Nederlandse markt, de omvang van de bestedingen van migranten in Nederland, het beroep dat arbeidsmigranten doen op de gezondheidszorg en de sociale gezondheidszorg en sociale zekerheid en de gevolgen voor de woningmarkt.
