Zonneparken kunnen een grote biodiversiteit herbergen. Dat blijkt uit onderzoek van Naturalis Biodiversity Center op een 39 hectare groot zonnepark op het terrein van Shell Moerdijk. Wetenschappers concluderen dat het zonnepark zowel voor planten als dieren een geschikte habitat is.
Smartland landschapsarchitecten, bezig met ontwerpen van verschillende zonneparken, initieerde het onderzoek naar biodiversiteit. Engels onderzoek gaf al positieve signalen, maar een studie naar de kansen in het Nederlandse landschap ontbrak.
Jong ecosysteem
Gedurende het afgelopen jaar hebben onderzoekers van Naturalis Biodiversity Center onder leiding van hoogleraar Koos Biesmeijer het nieuwe zonnepark op het terrein van Shell Moerdijk nauwkeurig bestudeerd. Het team van Naturalis en Smartland zaaide een aantal verschillende mengsels van verschillende planten in om een basis te leggen voor het jonge ecosysteem en te onderzoeken wat werkt voor de biodiversiteit.
Indien goed ingericht kunnen zonneparken beter zijn voor biodiversiteit dan de meeste landbouwgrond. Zo bieden ze een mix van zon en schaduw, worden paden nauwelijks bewandeld door mensen, en zijn ze vrij van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Dit geeft planten en insecten ruim spel. Biesmeijer is positief over de mogelijkheden die zonneparken bieden om biodiversiteit in Nederland te stimuleren.
Biesmeijer: „De energietransitie vraagt veel van ons en zonneparken vormen steeds meer onderdeel van ons landschap. Het is belangrijk om nu kennis te genereren waarmee zonneparken goed ingericht worden en kunnen bijdragen aan het herstel van de biodiversiteit.” Biodiversiteit kan ook rondom de zonnepanelen op een zonnepark versterkt worden. Bijvoorbeeld met landschappelijke elementen als hagen en houtwallen, maar ook water en moeraspartijen.
Rode Lijstsoorten
Onderzoeker Lisette van Kolfschoten was verbaasd over de soortenrijkdom die het team van Naturalis aantrof. „We hebben veel soorten bloemen en insecten op het terrein gezien wat ons toch wel wat verraste. Bovendien staan van de 34 soorten gevonden bijen er vier op de Rode Lijst van Nederland. Het terrein van Shell Moerdijk is relatief rijk aan biodiversiteit en het zonnepark lijkt geen beperking te zijn voor de insecten en planten.”
De schaduw van de zonnepanelen was nauwelijks een belemmering voor de plantengroei en de bestuivers, maar bood juist variatie in het landschap. Ook onder de panelen waren planten te vinden. De bestuivers waren echter vooral te vinden in de ruimtes tussen de panelen, waar de zon scheen. Hoe dit zich vertaalt naar andere zonneparken hangt af van de inrichting van die parken.
Foto: Naturalis Biodiversity Center