De een wil er ontspannen in de zon zitten, de ander wil met planten in de weer. Als je mensen vraagt wat ze met hun tuin aan willen, prikkelt dat enorm de fantasie.
Ondanks dat gebeurt er in de meeste tuinen weinig. 80% van de tuineigenaren is niet tevreden met de tuin. Best wel gek als je bedenkt dat een ‘huis met een tuin’ zeer geliefd is en al gauw een ton meer kost dan een ‘huis zonder tuin’. Kennelijk speelt het idee van een ‘tuin’ een belangrijke rol in ons leven. Maar wat zoeken we daar? En wat is er uiteindelijk te vinden? Die vragen houden mij als ontwerper bezig en wil ik in een aantal columns met u delen.
Er bestaat een werkelijk schitterend schilderijtje waarop een Middeleeuwse tuin is afgebeeld. Het stelt eigenlijk niet veel voor. Er staan wat planten op een rij, enkele fruitbomen en wat gras. Men leest een boek, maakt muziek en lanterfantert wat. Niets om je druk om te maken. Wat we hier zien is een tuin als een binnenwereld waar alles goed is en waar alles onder controle is. Dit in tegenstelling tot de boze buitenwereld. De tuin is hierin de metafoor voor de mens. Het lijkt te willen zeggen dat je je af kunt sluiten van de boze buitenwereld en dat de mens in staat is om harmonieus en liefdevol te leven. De schilder zocht hiermee een gemoedstoestand van een goddelijk niveau. Wie wil dat nou niet?
Als tuinontwerper hou ik het liever wat persoonlijker. En dus begeef ik me op delicaat terrein. Een privétuin is tenslotte iets heel persoonlijk. Eigenlijk weet ik wel wat mensen in hun tuin willen. Iedereen wil namelijk maar één ding en dat is gelukkig zijn. Maar niemand vraagt mij naar zo’n tuin, zodat het gesprek dáár over kan gaan: wát heb je nodig om gelukkig te zijn in je tuin?
Meestal blijkt dat verbazingwekkend eenvoudig. Een goed gesprek aan een picknickbank onder een oude boom met een goed glas wijn. Voilà! Dit is wat we moeten gaan maken. Maar niemand vraagt het! Kennelijk een lastige vraag. „Men vertelt alleen wat men weet en niet wat men niet weet”, zei Michel Lafaille van het Ontwerpinstituut mij eens. En dus komt men met de plaatjes van de nieuwste tegels en gaat het gesprek dáár over. Aan mij om wél het gesprek naar de essentie te brengen. En dus vraag ik het hemd van het lijf om uitéindelijk een fijne plek te maken, speciaal voor díe mensen.
De tuin is dus niet alleen dat stukje grond met een hek eromheen. ‘De tuin’ = iets van ‘de mens’. Als een afspiegeling van wie wij zijn en hoe wij naar de wereld kijken. In een volgende column ga ik hier nog wat dieper op in.
