In het najaar en de winter van 2021/2022 toont het Centraal Museum Utrecht de tentoonstelling ‘De Botanische Revolutie; over de noodzaak van kunst en tuinieren. Hedendaagse kunstenaars reflecteren op de betekenis van de tuin. Wat zegt de tuin over de tijd waarin we nu leven?
De tuin is een plek die we associëren met rust en isolement, een plek waar de cyclus van het leven, van groei, bloei en verval, plaatsvindt. Maar de maatschappij laat zich ook zien in de tuin. De manier waarop de natuur wordt beheerst, is een duidelijk teken van de tijd. Kiezen we voor tegels of voor groen? Schermen we de tuin af met een schutting of is het open? De manier waarop de natuur wordt gevormd in de tuin zegt iets over (veranderende) denkbeelden in de samenleving. De tuin is bijvoorbeeld ook een plek van maatschappelijk privilege en de bloemen en planten zeggen iets over migratie en de (koloniale) geschiedenis, aldus het museum in een toelichting.
Kritisch kijken
De opwarming van de aarde, maar ook de COVID-19-pandemie dwingen ons tot het radicaal herdefiniëren van de huidige relatie tussen cultuur en natuur. Het dwingt ons kritisch naar onszelf en onze eigen rol te kijken, niet ten opzichte van de natuur, maar als onderdeel ervan. Het is dan ook niet verwonderlijk dat kunstenaars, schrijvers, dichters en denkers zich opnieuw laten inspireren door de tuin. Samen met deze kunstenaars onderzoekt het Centraal Museum in de tentoonstelling de dieperliggende betekenis van de tuin en onze hedendaagse relaties met de natuur. De subtitel van de tentoonstelling is ontleend aan Gerrit Komrij’s essay Over de noodzaak van tuinieren (1990), waarin hij beschrijft hoe het beeld van de tuin in de geschiedenis nauw verweven is geweest met de manieren waarop mensen over de wereld nadachten.
Naast hedendaagse kunstwerken van Maria Thereza Alves, Sara Sejin Chang, Jeremy Deller, Stan Douglas, Ian Hamilton Finlay, Lungiswa Gqunta, Kerry James Marshall en Henk Wildschut, zijn op de expositie bruiklenen te zien van moderne en oude kunstenaars zoals Albrecht Dürer, Vincent van Gogh, Maria Sibylla Merian en Tetsumi Kudo.
De Botanische Revolutie is te zien van 11 september 2021 tot en met 9 januari 2022. De tentoonstelling wordt vormgegeven door designbureau Formafantasma.
Bron en foto: Centraal Museum Utrecht
