Het is al een paar jaar geleden dat ik kennismaakte met een gedicht van de Portugese dichter Fernando Pessoa (1888-1935). Het gaat over het ervaren van de wereld.
Het gedicht komt hierop neer dat je de natuur niet moet proberen te begrijpen, maar dat je de natuur moet ervaren en simpelweg liefhebben. Als een kind. Zonder kennis, zonder indeling, zonder vooroordeel. Door denken verliest de ervaring zijn onschuld.
Dat lijkt mij wel wat. Simpelweg genieten. Bij ons gaat het vaak anders. Als ik met mijn vrouw langs een tuin loop, is zij enthousiast en loop ik maar een beetje te chagrijnen, want ik vind er meestal niks aan. En als er ergens Annabelles bloeien, waar zij altijd euforisch over is, dan loop ik snel door. Hier wil ik niet bij horen.
Het maakt dat we los van elkaar over straat gaan, ik een paar meter voor haar uit. Om maar niet de discussie aan te hoeven gaan. Want sinds ik Pessoa heb gelezen weet ik: eigenlijk heeft ze gelijk. Een bloem is een bloem en haar schoonheid spreekt voor zich. Maar een Hydrangea Annabel waarderen gaat me nét te ver.
Wij, als groenprofessionals, moeten ook niet te veel ons hart laten spreken als het ons vak betreft. Met nuchtere precisie dienen we de wensen te fileren en de omstandigheden in de tuin te ontleden. Alleen zo kunnen we tot iets komen wat uitdrukking geeft aan de essentie. Plekken waar mensen de natuur onbevangen kunnen ervaren, als een kind. Zoals Fernando Pessoa het bedoeld had:
Ik geloof in de wereld zoals in een bloem,
Omdat ik haar zie. Maar ik denk er niet aan
Want denken, dat is niet begrijpen.
De wereld is niet gemaakt opdat wij erover zouden denken
Denken betekent een oogziekte hebben.
Ik heb geen filosofie: ik heb zintuigen.
Als ik al spreek van de natuur, dan niet omdat ik weet wat zij is,
Maar omdat ik haar liefheb, en daarom juist heb ik haar lief,
Want wie liefheeft weet nooit wat hij liefheeft
Noch waarom hij liefheeft, noch wat liefde is…
Liefhebben is de eeuwige onschuld,
En de enige onschuld is niet denken.
