Om Japanse duizendknoop op de Unielijst van verboden invasieve exoten te krijgen, kun je een lobby starten bij het ministerie van LNV. De kans dat die slaagt, schat Wiebe Lammers van het Team Invasieve Exoten van de NVWA redelijk in. Dit zei hij tijdens de beheerdersdag van de VBNE.
Dat de Japanse duizendknoop niet op de Europese Unielijst van verboden invasieve exoten staat, is voor velen onbegrijpelijk. Dit bleek ook weer tijdens de beheerdersdag van de VBNE (Vereniging van bos- en natuurterreineigenaren) op 8 februari. Deze dag was geheel gewijd aan het thema invasieve exoten en werd voornamelijk bezocht door medewerkers van organisaties als Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer.
Coördinator van het Team Invasieve Exoten (TIE) van de NVWA Wiebe Lammers, gaf een lezing over de EU-exotenverordening die in 2015 van kracht werd. Het TIE ondersteunt het ministerie van LNV bij de uitvoering van het exotenbeleid. Lammers legde uit hoe ver Nederland hiermee is: van de eerste lijst met 39 soorten die in 2016 werd vastgesteld, zijn de beheersplannen nu op hoofdlijnen klaar.
Bulk geld
Japanse duizendknoop staat echter niet op de eerste lijst en ontbreekt ook op de lijst met aanvullende soorten waarmee het totaal aantal verboden invasieve soorten nu 47 stuks telt. Onder meer reuzenbereklauw en reuzenbalsemien staan op de lijst met aanvullende soorten. Volgens Lammers waren in het beginstadium, toen de criteria werden opgesteld voor de soorten, veel lidstaten bang voor het verplichtende karakter van de lijst en de financiële gevolgen daarvan. „Omdat Japanse duizendknoop al wijdverbreid is. De betreffende lidstaten waren bang dat ze een bulk geld kwijt zouden zijn aan de bestrijding ervan.’’
Dit geldt echter vooral als de plant volledig uitgeroeid moet worden. Nu blijkt echter bij de uitvoering van de verordening dat lidstaten meer keuzevrijheid hebben bij de zogenoemde artikel 19-soorten. Artikel 19 uit de verordening bepaalt dat lidstaten bij verboden invasieve soorten die zich al wijdverbreid hebben gevestigd, zelf mogen bepalen of ze de invasieve exoot willen uitroeien óf beheersen. „Als VBNE zou je een lobby bij het ministerie van LNV kunnen starten om Japanse duizendknoop op de lijst te krijgen, die heeft daar wellicht wel oren naar.”
Extra drukmiddel
Om meerdere redenen is het volgens Lammers handig als Japanse duizendknoop op de lijst zou staan. Zo hebben beheerders met de Unielijst een extra drukmiddel om dingen voor elkaar te krijgen, bijvoorbeeld om landelijke richtlijnen voor het grondbeleid op te stellen die waarborgen dat Japanse duizendknoop niet verder wordt verspreid. Maar ook in de communicatie over het exotenbeleid zou het alleen al handig zou zijn.
Mocht een eventuele lobby slagen en Nederland de Japanse duizendknoop voordragen, dan duurt het nog minimaal tot 2019 voordat de soort op de lijst staat. De Europese Commissie heeft afgesproken om in 2018 even pas op de plaats te maken en de lijst met soorten niet opnieuw uit te breiden, om de lidstaten tijd te gunnen om het exotenbeleid in te voeren. Soorten die op de lijst staan mogen niet meer verhandeld worden binnen de EU en moeten worden bestreden.
Waarom de grote bamboe, die nu nog in particuliere tuintjes wordt aangeplant, niet op de lijst zetten?
Reden: wandelt in andere tuinen en is niet meer weg te krijgen. Neemt ongewild veel plaats in, verdringing van je eigen dierbare planten.
Particulieren weten bijna nooit (en worden in grote tuincentra daar ook niet over voorgelicht) wat deze bamboe aanricht (t/m aantasten van funderingen van oude woningen).
En wat te denken van de INLANDSE invasieve planten, zoals kweek, heermoes, zevenblad, haagwinde, bramen en dergelijke?
Japanse duizendknoop op de lijst en Gunnera eraf. Wat een onzin in ieder geval in ons klimaat!