De natuur gaat eraan. Want er zijn klimaatproblemen. Dat horen we steeds. Maar dat is niet waar. ‘De natuur’ gaat er niet aan. Natuur is er altijd en overal. Zelfs als wij – de mens – proberen deze buiten te sluiten door bijvoorbeeld alles dicht te straten.
Want er groeit altijd onkruid tussen de stoeptegels. Dat is natuur. Net zo goed als de zorgvuldig ontworpen en onderhouden siertuinen vol exoten. Net zoals een oud bos of een tropische jungle. Net zoals een stilistisch modern park. Net zoals een open stuifzand biotoop. Natuur is overal.
Waar we ons druk over maken, is de teloorgang van natuur die wij – de mens – als waardevol beschouwen. Of mooi. Of speciaal. Maar dat maakt ‘de natuur’ niet uit. Ook al sterft de ijsbeer uit, er is nog steeds overal natuur.
Wat niet wil zeggen dat er geen probleem is. De klimaatverandering – veroorzaakt door de mens in de afgelopen 200 jaar – gaat in zo’n moordend tempo dat de natuur het eigenlijk niet bij kan houden. Dat moordend tempo betekent dat de balans uit het systeem is. Dat moordend tempo betekent letterlijk moorden. Wij – de mens – vermoorden de biodiversiteit. Door industrialisering, uitputting van bodemschatten en vergiftiging van de bodem, en meest recentelijk de veranderende landbouwmethodes, is de biodiversiteit gigantisch achteruit gegaan.
Opmerkelijk is dat er zich nu meer natuur/biodiversiteit in steden en bebouwde omgeving bevindt dan in het buitengebied. Dat maakt dat wij – niet de mens, maar wij groene vakmensen – extra verantwoordelijkheid hebben om daar zorgvuldig mee om te gaan. Nu je dit hebt gelezen, kan je niet meer zeggen dat je het niet wist. Dus geen excuses meer. Biodiversiteit in Nederland is van ons afhankelijk.
Dat er nu meer biodiversiteit in sommige steden is dan op het platteland zegt meer over het gebrek aan biodiversiteit in het buitengebied dan de enorme natuurwaarden in steden. Dus zoals altijd is de nuance het begin van een antwoord. Daarnaast is het goed om ons te realiseren dat we niet alles aan “het klimaatprobleem” kunnen ophangen. De Stikstof-problematiek, ons landgebruik, de bestrijdingsmiddelen, de bodemverontreiniging, de PFAS-verontreiniging, het watermanagement, het groenbeheer, etc. al die zaken dragen er ook toe bij dat de natuur steeds verder uit balans raakt. Alleen een integrale benadering van de problemen kan inzicht geven in een geïntegreerde oplossing. De waarde van groen is daarin van onschatbare betekenis.