De Tweede Kamerfracties van VVD, CDA, CU en SGP zijn teleurgesteld dat minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties niet van plan is met een wettelijk instrument te komen waarmee verouderde glastuinbouwgebieden via het ruilen en verplaatsen van kavels sneller te herstructureren zijn. De bewindsvrouw vindt dat oude kassen prima via individuele onteigeningsprocedures kunnen worden gesloopt. Dat instrument is volgens een Kamermeerderheid echter een laatste redmiddel, dat bovendien slecht werkt bij herverkaveling van meerdere glaspercelen tegelijk.
Eerder dit jaar nam de Kamer een motie aan van Erik Ronnes (CDA) en Antoinette Laan-Geselschap (VVD) die de minister oproept te onderzoeken of de Wet inrichting landelijk gebied (Wilg) ondergebracht kan worden in de Crisis- en Herstelwet. Laatstgenoemde wet is een bundeling van wetten waarover is beslist dat er in de praktijk van mag worden afgeweken zodat bepaalde problemen bij wijze van experiment sneller kunnen worden opgelost. Door de Wilg daarin op te nemen, zouden bestaande glastuinbouwgebieden volgens CDA en VVD effectiever en beter geherstructureerd en herverkaveld kunnen worden.
In een Kamerdebat op 28 maart wees Ollongren erop dat de Wilg onder de verantwoordelijkheid valt van minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). „In het kader van de Aanvullingswet grondeigendom wordt het stelsel rondom herverkaveling opnieuw bezien. Daarbij wordt dit aspect ook betrokken”, zei Ollongren toen. Uit de toelichting bij de het nieuwe wetsvoorstel voor de Crisis- en Herstelwet blijkt nu dat de Wilg daar niet in wordt opgenomen. De minister is bang dat een dergelijke actie leidt tot vertraging van dringende woningbouwprojecten.
Onteigening is laatste redmiddel
Zonder opname van de Wilg in de Crisis- en Herstelwet is er volgens Ronnes echter geen instrument voor herverkaveling van glastuinbouwgebieden mogelijk. „De gewenste en dringend noodzakelijke stevige herstructurering van de glastuinbouw in concentratiegebieden komt zonder dit instrument nooit goed van de grond”, zei de CDA’er in maart. In een reactie op het wetsvoorstel stelt hij teleurgesteld te zijn dat de minister het verzoek uit de motie afwijst en stelt dat onteigening volstaat. „Onteigening is een laatste redmiddel dat alleen toegepast zou moeten worden als het echt niet anders kan.”
Onteigening is ingrijpend instrument
Ook CU, VVD en SGP zijn teleurgesteld. Ruilen of verplaatsen van kavels leidt volgens de CU tot een beter en breder gedragen resultaat dan onteigening. Volgens de VVD leidt het tot een effectievere en snellere herverkaveling van glastuinbouwgebieden. Bovendien is onteigening volgens de VVD een voor betrokkenen heel ingrijpend instrument. De SGP benadrukt dat een herverkavelingsinstrument vanuit de Wilg belangrijk is omdat het bij herstructurering niet sec om onteigening gaat, maar om het zoveel mogelijk continueren van glastuinbouwbedrijven via verplaatsing. Het gaat volgens de SGP om het effectief organiseren van een heel gebiedsproces gericht op versterking en verduurzaming van de glastuinbouw, en niet om uitkoop van een enkele kas.
