Het gemiddelde inkomen uit bedrijf in de boomkwekerij wordt voor 2020 geraamd op €102.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid. Dit is een stijging van bijna 7% ten opzichte van 2019. Zo blijkt uit cijfers van Wageningen Economic Research.
Boomkwekers halen dit jaar naar verwachting een gemiddelde opbrengst van €675.000 per bedrijf. Dit is een toename van 2% ten opzichte van 2019. Deze gemiddelde stijging komt vooral door een toename in de opbrengsten door goede prijsvorming. Hiermee is ondanks de turbulentie van de coronacrisis de positieve tendens van de laatste jaren voortgezet.
Grotere verschillen door corona
Tussen de verschillende productgroepen en individuele bedrijven bestaan echter grote verschillen en deze zijn door de coronacrisis groter geworden. Enerzijds zijn er bedrijven die door lockdowns beperkt werden bij hun afzet. Anderzijds zijn er bedrijven die hebben kunnen profiteren van de toegenomen belangstelling voor tuinproducten in de consumentenmarkt (hoveniers en particulieren).
Daarbij speelt dat sommige bedrijven tijdens de eerste coronagolf hun activiteiten en kosten minimaliseerden, terwijl andere bedrijven juist anticipeerden op een piekvraag na de lockdowns. Ook is er door de coronaomstandigheden vaker een uitgestelde levering geweest, onder andere richting de institutionele markt waaronder gemeentes. Het resultaat is dat het afgezette volume naar verwachting gemiddeld stabiel zal zijn bij een gemiddeld goede prijsvorming.
Kosten boomkwekerij nagenoeg stabiel
De gemiddelde kosten komen dit jaar naar verwachting uit op €520.600, tegen €519.000 vorig jaar. Wageningen Economic Research spreekt hierbij van een lichte stijging. Kosten voor arbeid en plantmateriaal zijn toegenomen, onderhoud is naar voren gehaald en er werden (vervangings)investeringen gedaan. Beschikbaarheid en deskundigheid van personeel is voor veel boomkwekerijbedrijven een blijvend punt van zorg. Een lichtpuntje is dat het animo om deel te nemen in boomkwekerijbedrijven en opvolging lijkt te groeien. In 2020 zijn investeringen gedaan in bedrijfsovernames, marketing, mechanisatie, schaduwschermen, watergift en personeel. Daarnaast dalen de kosten voor energie en de rentekosten.
Minder afzet naar verre landen
Na de aanvankelijke lockdowns in het voorjaar, volgende qua afzet een inhaalslag. Bij deze inhaalslag liepen Duitsland, Scandinavië en de binnenlandse markt voorop. Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Zuid-Europa kwamen later op gang.
Afzet in het verder gelegen buitenland, zoals Rusland en China, heeft meer beperkingen gekend dan afzet binnen Europa. Door strengere lockdownmaatregelen heeft ook de afzet naar België enige terugval gekend. Hiernaast was er ook een Brexit-effect merkbaar. Er zijn signalen dat Britse partijen lijken te anticiperen op onzekere post-Brexit-omstandigheden door voorraden aan te leggen.
Wageningen Economic Research signaleert aantal ontwikkelingen per gewasgroep:
- Laanboomkwekers kenden een goede start van 2020 en zagen behoud van vraag bij vooral de institutionele markt in 2020. Dit zorgt voor gemiddeld goede resultaten. Uitlevering met als bestemming institutionele klanten is wel vaak uitgesteld en in sommige gevallen verschoven naar 2021.
- Kwekers van bos- en haagplantsoen hebben gemiddeld goede opbrengsten kunnen behalen vanuit de geplande afzet. Hiernaast heeft een deel van de bedrijven aanvullend resultaat behaald door te reageren op de aangetrokken vraag na de eerste lockdowns.
- Voor kwekers van Buxus lijkt het herstel van de balans van aanbod en vraag de opbrengsten te verbeteren.
- De resultaten van kwekers van coniferen stonden in 2020 net als in 2019 onder druk. Bedrijven in het hogere segment lijken hiervan het minste last van te hebben. Beheersing van gedeeltelijke productie in het buitenland en EU-regels rondom kluitgewassen spelen de producenten van vooral het volume-segment parten.
- Bedrijven met vaste planten hebben in 2020 gemiddeld een goed resultaat behaald. Enerzijds zijn er de bedrijven met vroegbloeiers, zoals Azalea en Rhododendron, die hun afzetseizoen door coronamaatregelen geblokkeerd zagen. Anderzijds zijn er bedrijven die volop hebben kunnen profiteren van de impuls die de tuinmarkt kende.
- De resultaten bij potrozen zijn mede door het stay-at-home-effect in 2020 redelijk tot goed. Voor perkrozen zijn de resultaten minder door teruglopende vraag en concurrentie van buitenlandse producenten.
- Voor vruchtbomen is 2020 een minder jaar. Terughoudendheid bij fruittelers na matige resultaten en wegvallen van vraag uit het verdere buitenland (China, India en Rusland) door de gevolgen van corona zijn hiervan de voornaamste oorzaken.
- Bedrijven met uitgangsmateriaal voor de boomkwekerij hebben in 2020 gemiddeld goede resultaten behaald. Er was grote vraag, zo groot dat een deel van de productie is uitverkocht.
