Iedere boom representeert een mensenleven

De bomen die vorig jaar dood zijn gegaan bij het Nationaal Monument MH17 in Vijfhuizen zijn deze maand allemaal vervangen. In totaal zijn 120 nieuwe bomen aangeplant.

De problemen met de bomen van het MH17-monument kwamen vorig voorjaar aan het licht toen een groot aantal van de aangeplante bomen niet uitliep. Nabestaanden zijn daarop geïnformeerd dat er iets met de bomen aan de hand was. In het ontwerp van het monument is voor ieder slachtoffer van de vliegramp een eigen boom aangeplant.

Na onderzoek bleek dat het afsterven van bomen op het Nationaal Monument MH17 in Vijfhuizen is veroorzaakt door vochtoverlast. In de natte herfst en winter van 2017 heeft een groot aantal bomen te lang met hun wortels in het water gestaan. Dit water werd onvoldoende snel naar de ondergrond afgevoerd waardoor de wortels gingen rotten. Door middel van extra drainage is dit probleem nu opgelost.

Op een stormachtige woensdagmorgen – toevallig ook Nationale Boomfeestdag – neem ik een kijkje bij het monument in Vijfhuizen, om te zien hoe de bomen er nu bij staan. Natuurlijk, het is nog vroeg in het jaar, de meeste bomen staan er nog kaal bij. Toch laat een groot deel van de bomen al knoppen zien of het begin van jonge blaadjes.

Medewerkers van de gemeente Spaarnwoude zijn bezig met het afzagen van de steunpalen bij een aantal bomen. Volgens een van de medewerkers zorgen de kortere palen ervoor dat de bomen wat meer heen en weer kunnen bewegen, waardoor de wortels steviger worden. Een ander twijfelt of het wel verstandig is om de palen in te korten met het oog op de straffe wind. Hij wijst naar een Pinus die al aardig gegroeid is. „Dat is een behoorlijke windvanger, daar laat ik de palen gewoon staan.”

Elders is een nieuwe Pinus aangeplant. Hier zijn zelfs vier palen bij gezet om de boom te beschermen tegen de striemende wind die hier in de polder vrij spel heeft. Verder is er nog weinig groen te zien op het terrein. Het meest tot de verbeelding spreken de objecten die nabestaanden aan de voet van de bomen hebben neergezet; Boeddhabeelden, verregende plantenpotten en verwaaide boeketten. Bij sommige bomen staan nog kerststukjes met bloeiende hyacinten. Aan de namen bij de bomen te zien gaat het om drie leden uit dezelfde familie.

Verderop ligt een knuffel van Iejoor, de ezel uit Winnie de Pooh, onder een boom. Achter het naambordje bij de boom staat de leeftijd: drie jaar. Dan krijg je even een brok in je keel en realiseer je je weer wat voor een enorme tragedie schuilgaat achter dit monument met zijn 298 bomen.

Iedere boom representeert een mensenleven. Dat maakt het natuurlijk extra pijnlijk dat zo’n groot aantal bomen is afgestorven. Daarom is het ook zo belangrijk dat de bomen opnieuw zijn aangeplant, en de groeiomstandigheden zijn verbeterd zodat nu hopelijk de bomen wel aan zullen slaan. Op sommige plekken ligt nog verdacht veel water rond de bomen. Als ik met mijn schoen op het gras wil gaan staan, voel ik het water klotsen onder mijn zool. Over het algemeen lijkt de drainage echter zijn werk te doen en ligt het terrein er goed bij, ondanks de vele regen van de afgelopen dagen.

De medewerkers trotseren de wind in hun oranje jassen en binden de bomen opnieuw aan met boomband dat aan de ingekorte palen wordt vastgeschroefd. Hopelijk is deze nieuwe aanplant een langer leven beschoren dan de eerder aangeplante bomen.