„De publieke ruimte is net zo essentieel voor de kwaliteit van leven als water uit de kraan. De overheid heeft daarom de taak om de kwaliteit daarvan te bewaken en ervoor te zorgen dat de openbare ruimte voor iedereen toegankelijk blijft. Je kunt als gemeente ervoor kiezen om het beheer van de openbare ruimte tijdelijk uit handen te geven aan groepen bewoners of marktpartijen. Prima, maar doe dit vanuit een bewuste strategie, waarbij je als gemeente altijd de regie behoudt.
Er zijn extreme voorbeelden van Oostbloklanden waar onder druk van hardkapitalistische processen sommige stukken stad helemaal niet meer toegankelijk zijn, omdat die geconfisqueerd zijn door vermogende nouveaux riches. Dichter bij huis vinden we minder extreme voorbeelden van een overheid die de regie uit handen heeft gegeven met onwenselijke gevolgen. Neem het stationsplein van Rotterdam Centraal: dit wordt een essentiële plek in het hart van de stad met een prachtig heringericht plein. Maar het is nog maar de vraag of je als voetganger in de toekomst door het station naar Noord (en vice versa) kan lopen of dat je daar een kaartje van de NS voor nodig hebt.
Ik bedoel niet dat je als overheid alles zelf moet willen doen, maar als je wat uit handen geeft, moet je de regie houden. De overheid is de enige partij die de continuïteit en de toegankelijkheid kan waarborgen. Het is goed als je als gemeente gebruikmaakt van de talenten van je bewoners. Er zijn veel voorbeelden te noemen waarbij de inbreng van bewoners een verrijking voor de openbare ruimte is. Bijvoorbeeld het aanleggen van plantsoenen of boomgaarden. Het is goed als een gemeente die ruimte geeft. Maar ze moet wel een vinger aan de pols houden, want hoeveel enthousiasme is er na een, twee of drie jaar?
Ook kun je niet zomaar in kwetsbare wijken het beheer van de openbare ruimte aan de bewoners overlaten. Als je dat niet heel bewust doet met goede begeleiding, dan bestaat het risico dat sommige stukken van de openbare ruimte compleet verpieteren en dat er grote kwaliteitsverschillen in de stad ontstaan. Kortom: het is goed om bewonersinitiatieven te ondersteunen, maar doe dit altijd vanuit een bewust beleid.”
Radboud Engbersen
programmamanager Platform 31
