Door de hitte de afgelopen tijd verplaatsen de rupsen hun nesten naar lager in de boom of zelfs in de grond, op zoek naar verkoeling. De rupsen zijn ook extra onrustig. In deze situatie neemt de kans op contact met brandharen toe, dat meldt Kenniscentrum Eikenprocessierups.
Door het zeer warme weer is de ontwikkeling van de eikenprocessierups flink versneld. De hitte in mei volgt op een ook al zeer zachte april. De wat late uitkomst van de eieren door de koele maart is door de warmte helemaal teniet gedaan.
Verkoeling zoeken
De eikenprocessierups is een warmteminnende soort, toch zijn de zeer hoge temperaturen van dit moment reden voor de rupsen om zich naar lager in de boom te verplaatsen om verkoeling te zoeken. Dit jaar gebeurt deze verplaatsing beduidend eerder dan normaal en zoals het er nu uitziet op een veel grotere schaal dan gebruikelijk is.
Onrustig
Opvallend is ook dat de rupsen zeer onrustig zijn. Er zijn diverse meldingen van processierupsen die zich uit bomen laten vallen. Daarnaast lijken ze minder dan normaal duidelijke nesten te vormen. In deze nesten vervellen ze zich normaal gesproken om naar het volgende larvestadium te gaan. Het gevolg is nu dat de vervellingshuidjes inclusief de brandharen die meevervellen (honderdduizenden per rups) losser in de boom hangen dan normaal en makkelijker naar de omgeving kunnen verwaaien of uit kunnen spoelen bij heftige buien. Dat uitspoelen van de brandharen kan positief uitpakken als de bomen niet in de buurt staan van plaatsen waar mensen komen.
Op plaatsen waar de bomen grenzen aan plaatsen waarvan intensief gebruik wordt gemaakt, zoals schoolpleinen, speeltuinen, grasvelden, weilanden en moestuinen, kan juist eerder besmetting van de omgeving met brandharen optreden, als deze brandharen door het warme weer indrogen en verwaaien.
Gemeenten verrast
Vanuit verschillende plaatsen komen meldingen van grote aantallen eikenprocessierupsen. In veel gevallen lukt het de terreineigenaren niet om de rupsen snel en op tijd te verwijderen. De snelle ontwikkeling van de rupsen heeft gemeenten waarschijnlijk ook verrast.
Nu een deel van de rupsen zich in de bodem terugtrekt, wordt het extra lastig om de rupsen/nesten te verwijderen, omdat ze dan niet meer zichtbaar zijn. Hierdoor kunnen meer rupsen zich verpoppen tot vlinder die dan later in het jaar weer grote aantallen eitjes af gaan zetten. Met de verwachte aanhoudende zeer hoge temperaturen zullen de ongemakken verder toenemen en naar verwachting tot medio juli aanhouden.
Foto’s: Arnold van Vliet (wur) en Silvia Hellingman (Biocontrole)
