In het eikenprocessierupsproefstation in Drenthe zijn op 5 april de eerste eikenprocessierupsen uit hun eitjes gekropen. In het proefstation in Noord-Brabant kwamen ze op 6 april uit. Voor het eerst kwamen ze in het noorden eerder uit dan in het zuiden. Aangezien de eiken al in blad komen, zijn de groeiomstandigheden voor de rupsen gunstig. Dat meldt Kenniscentrum Eikenprocessierups.
In de eikenprocessieproefstations wordt nauwgezet bijgehouden hoe de ontwikkeling van de eikenprocessierups verloopt. In de stations worden eipakketjes uit diverse regio’s van Nederland geplaatst. Aangezien de ontwikkeling van de rupsen in beide stations parallel loopt aan de ontwikkeling van de rupsen in de natuur, kan worden geconcludeerd dat in het gehele land de eerste rupsen in de eikenbomen aanwezig zijn.
De uitkomstdatum was maar een paar dagen eerder dan vorig jaar, ondanks dat maart 2019 veel warmer was dan maart 2018. Vorig jaar liep begin april de maximumtemperatuur echter ook op tot ruim boven de 20 graden, wat een versnelde uitkomst veroorzaakte.
Voldoende voedsel
De ontwikkeling van de jonge rupsen is afhankelijk van de voedselbeschikbaarheid. Als er nog geen eikenbladeren zijn, eten ze van de knoppen van de eiken. Ze zullen alleen pas naar het tweede larvestadium vervellen na de eerste bladontplooiing. Rupsen in het tweede larvestadium hebben bladgroen nodig voor hun ontwikkeling.
In het hele land komen de eerste eiken al in blad. Dat is beduidend eerder dan vorig jaar. Toen moesten de rupsen veel langer wachten op het eerste eikenblad. De huidige voedselsituatie is dus gunstiger dan een jaar geleden.
De verwachting is dat na een aantal zeer warme dagen de temperatuur de komende dagen weer gaat dalen. Dat betekent dat de jonge rupsen dan op veel plaatsen nog even in het eerste larvestadium zullen blijven. Na 15 april zullen de temperaturen weer stijgen tot waarden boven de normaal. De verwachting is dat dan een groot deel van de rupsen het tweede larvestadium zal bereiken.
Jonge rupsen in de twee eikenprocessierupsproefstations (Video: Silvia Hellingman)
Brandharen begin mei
De afgelopen jaren bleek dat bij een warme periode met beschikbaar eikenblad de jonge rupsen slechts één week in het tweede larvestadium bleven, om vervolgens te vervellen naar het derde larvestadium. Dit is het stadium waarin de brandharen verschijnen. Als de temperatuur ineens flink omhoog gaat, is de kans groot dat begin mei al de eerste rupsen met brandharen aanwezig zullen zijn.
Gezien het grote aantal gevangen vlinders in 2018, de goede conditie van de eitjes en de huidige goede voedselsituatie is de kans reëel aanwezig dat er veel meer nesten zullen zijn dan in 2018. Alles valt en staat echter met de weersomstandigheden in de komende maanden.
In Sittard-Geleen zijn de eitjes 3 April uitgekomen.