In de Hortus botanicus Leiden is 7 februari de tulp ‘Doctor Boerhaave’ gedoopt. Een dubbelbloemige, pioenachtige rode tulp met een vleug groen. Een doop met diplomatieke achtergronden en een link met Rusland.
De tulp is vernoemd naar hoogleraar Herman Boerhaave ter gelegenheid van diens 350e geboortedag op 31 december 2018. De doop is een initiatief van decaan Hoogendoorn van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de directeur Kessler van de Hortus botanicus van de Universiteit Leiden. Enkele bloeiende tulpen van deze noviteit zijn in de lente in de tuin van de Hortus botanicus Leiden en bij het LUMC in Leiden te bewonderen. Verkoop van plantgoed aan telers is gestart.
Kruising uit 2001
De tulp is afkomstig van veredelingsbedrijf Marax Tulips. Het is een kruising tussen de dubbelvroege cultivar ‘Verona’ (moeder) en stuifmeel van de triumphtulp ‘Negrita’. Axel Vroling en Mark Ruiter van Marax Tulips voerden die kruising in 2001 uit en kozen in 2006, het eerste jaar van bloei, onder meer deze rode dubbelbloemige uit als zaailing met potentie. Inmiddels is er 1.400 kilo plantgoed beschikbaar, dat is genoeg voor ongeveer 800 m2 bollenteelt. Sinds vorig jaar wordt de cultivar geshowd op vaktentoonstellingen. De eerste potentiële kopers voor plantgoed hebben zich inmiddels gemeld. Kwekersrecht is nog niet aangevraagd. Het dopen en in de markt zetten van de tulp gebeurt samen met de bollenhandelaar Boon Export.
Boerhaave
Bij de doopplechtigheid in de Hortus in Leiden vertelde promovendus Inge Hendriks (voormalig areamanager Rusland van Bloemenbureau Holland) dat de vorm en vele bloemblaadjes van de nieuwe tulp staan voor de veelzijdigheid van Boerhaave die is geboren in Voorhout. De link met geneeskunde wordt symbolisch uitgedrukt door de kleur rood van de bloem.
Herman Boerhaave bekleedde tegelijkertijd drie hoogleraarschappen aan de Universiteit Leiden, namelijk die van anatomie, botanie en chemie. Hij was geroemd vanwege zijn medisch onderwijs en was ook directeur van de Hortus botanicus Leiden. Boerhaave was niet alleen bekend in Nederland maar ook in onder andere in China en Rusland. Zijn archief is terug te vinden in een 7 m lange reeks van boeken, handschriften en brieven over anatomie, pathologie, chemie en botanie. Dit archief, wetenschappelijk Nederlands erfgoed, bevindt zich in de Militair Medische Academie in Sint-Petersburg. In Naturalis in Leiden wordt een gedeelte van zijn herbarium bewaard.
Ook tulp vernoemd naar Russische geneeskundige Pirogov
Inge Hendriks benadrukte dat band tussen Rusland en Nederland belangrijk is en feitelijk al eeuwen bestaat. Via het dopen van twee tulpen is dat op diplomatieke en luchtige wijze onder de aandacht gebracht. Een maand geleden werd namelijk de tulp ’Nikolay Pirogov’ gedoopt in Het Militair Medisch Museum in Sint Petersburg. Dat museum opende onlangs het gerenoveerde en opnieuw ingerichte Museum Nikolay I. Pirogov. Een belangrijk onderdeel van de openingsceremonie was de doop van de tulp. Nikolay Ivanovich Pirogov (1810-1881) leverde een grote bijdrage aan de geneeskunde in Rusland en daarbuiten. Hij is de grondlegger van de moderne geneeskunde in het 19e eeuws Keizerlijk Rusland en heeft daarbij geneeskunde van handwerk tot wetenschap omgevormd. Inge F. Hendriks nam het initiatief tot naamgeving van genoemde tulp. Zij werkt onder begeleiding van prof.dr. Pancras Hogendoorn, decaan van het LUMC en een van drie die ’Doctor Boerhave’ doopte, aan een proefschrift over “De geschiedenis van de geneeskunde in het 19e eeuwse Keizerlijk Rusland met als speerpunt Nikolay I. Pirogov”.
Marktpotentie
Bij de ontwikkeling van cultivar ’Nikolay Pirogov’ zijn eveneens Marax Tulips en Boon Export betrokken. En ook van deze roodwitte enkelbloemige noviteit, een kruising tussen ’Kung Fu’ en ’Gavota’, is pas 1.400 kilo beschikbaar. De tulp was aanwezig bij de doop van ’Doctor Boerhaave’ op 7 februari in Leiden. Gezien de kleurstelling – rood met witte rand – en bloemvorm schatten Marax en Boon dat de markt voor ’Nikolay Pirogov’ groter is dan voor ’Doctor Boerhaave’. Dat blijkt nu ook al uit de belangstelling voor het plantgoed. Teelt- en broeieigenschappen van beide cultivars zijn volgens Marax en Boon prima.
