In de gemeente Westerveld loopt al drie seizoenen een proef met de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups. Voor het derde jaar op rij bleek de proef succesvol. Het stimuleren van natuurlijke vijanden resulteerde in maximaal 75% minder eikenprocessierupsnesten. Van de aangetroffen nesten bleek bovendien 80% volledig leeggevreten door vogels of volledig geparasiteerd te zijn. Dat meldt de website Naturetoday.
Hellingman Onderzoek en Advies heeft vier jaar geleden in de gemeente Westerveld, aan het Westeinde een proeflocatie met 64 eikenbomen opgezet. Dit gebeurde in opdracht van de Stichting Boermarke en met behulp van boeren, inwoners, vogelwacht, vleermuiswerkgroep en de gemeente Westerveld. De onderzoekers vergelijken de proeflocatie met vier controlelocaties met evenveel eiken.
De volgende maatregelen zijn genomen om natuurlijke vijanden te stimuleren: het plaatsen van nestkasten voor vogels en vleermuizen, het plaatsen van insectenkasten met geparasiteerde nesten, het inzaaien van bermen en een strook weiland met bloemen en het uitzetten van gaasvlieglarven.
Geen bestrijding gedurende seizoen
Op de proeflocatie aan het Westeinde vindt sinds 2017 geen bestrijding meer plaats gedurende het seizoen. Op de controlelocatie aan de Van Helomaweg worden de nesten wel minstens twee keer per jaar verwijderd omdat daar druk een fietspad loopt. In vergelijking met de controlelocaties lag het aantal nesten op de proeflocatie 72%, 71% en 28% lager.
Meeste nesten geparasiteerd of leeggevreten
Op de testlocatie waren dus beduidend minder eikenprocessierupsnesten. Bovendien was het grootste deel van deze nesten geparasiteerd door insecten (16%) of leeggevreten door vogels (72%). Uit 80% van de nesten die werden aangetroffen op de proeflocaties is dan ook geen enkele eikenprocessievlinder uitgevlogen. De overige 21 nesten waren gedeeltelijk geparasiteerd. Daaruit zijn dus wel eikenprocessievlinders uitgevlogen (zie onderstaande figuur).
Beheersbaarheid als doel
De behaalde resultaten in de afgelopen drie jaar zijn een gevolg van een combinatie aan maatregelen die elkaar hebben versterkt. Daarbij is het belangrijk dat de condities voor de natuurlijke vijanden goed zijn. Daarvoor zijn de volgende maatregelen genomen:
- Voeren van de vogels in de winter en water beschikbaar hebben
- Nestkasten moeten op de juiste plek hangen
- Onderhoud van de nestkasten
- Natuurlijke vegetatie zodat allerlei insecten kunnen schuilen
- Voldoende voedsel voor insecten en vogels
Ondanks het succes van de maatregelen, is er altijd nieuwe aanwas van rupsen omdat de vlinders migreren. Het doel van natuurlijke bestrijding is dan ook niet de eikenprocessierups uit te roeien, maar beheersbaarheid van het probleem.
