De kosten van het verduurzamen van de productie van voedsel, bloemen en planten moet niet allen op het bordje van de boer en tuinder komen. Pierre Berntsen, directeur agrarische bedrijven van ABN Amro, pleit voor een Koninklijke route. Oftewel: alle partijen in de agrarische keten moeten meebetalen aan duurzame product.
Dit zei Berntsen woensdag op de sectorbijeenkomst Next Generation Farming van de bank in Amsterdam. De bankier wijst, net zoals landbouwminister Carola Schouten heeft gedaan in haar visie, op de zwakke positie van de boer en tuinder in de keten. Daarbij wordt de invloed van maatschappelijke organisaties en de consument op de agrarische productie ook steeds bepalender. ‘Verduurzaming is een no-brainer, die kant moeten we op’, aldus Bertnsen. ‘De huidige keten is echter te veel gericht op de P van prijs. Ook de D van duurzaamheid moeten in de keten leidend worden.’
Een andere houding in de keten moet ook letterlijk en figuurlijk de waardering voor de boer en tuinder terugbrengen. Dat is ook nodig om ook jonge ondernemers enthousiast te houden voor het agrarisch bedrijf, benadrukt Bertnsen. ‘Want de agrarisch sector zit nu in een soort van twijfel, in een dilemma. Aan de ene kant wordt Nederland in de wereld geroemd om de efficiënte agrarische productie, aan de andere kant groeit de weerstand in de maatschappij over de wijze waarop de sector de productie heeft ingericht. Jonge ondernemers wegen dit mee in hun besluit door te gaan met het ouderlijk bedrijf of niet.’
Agrarische ondernemers moeten daarom ook een meerprijs krijgen voor hun inspanningen voor een duurzame productie, zodat ook het inkomen verbeterd. Aldrik Gierveld, directeur Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid bij het ministerie van LNV, gaf aan dat in het laatste decennium de Nederlandse agrarische productie met 25% is gegroeid. Het agrarische inkomen nam echter met 10% toe. ‘Daar zit een scheefgroei.’ Volgens Berntsen verdient de gemiddelde boer en tuinder een modaal inkomen. ‘Maar wel een inkomen waar 70 tot 80 uur in de week voor moet worden gewerkt.’
ABN Amro ziet dan ook graag een ander verdienmodel in de agrarische sector komen, waar de ketenpartijen meebetalen aan het verduurzamen van de productie. ‘In de sector zijn er enorm veel voorbeelden en initiatieven, waarvan je als sector met elkaar energie van krijgt. Dit soort routes verder worden uitgebouwd, wat ook een meerprijs voor de boer en tuinder moet opleveren.’
Ook het ministerie van LNV kijkt naar andere verdienmodellen voor boeren en tuinders, zo benadrukt Gierveld. Zijn ministerie werkt de plannen uit de visie van Schouten verder uit en komt op termijn met voorstellen.