De es wordt overal in Nederland in een steeds hoger tempo aangetast door essentaksterfte, Zozeer zelfs dat Staatsbosbeheer (SBB) spreekt van het verdwijnen van deze waardevolle boomsoort uit het Nederlandse landschap, zo meldt de website van SBB.
Prognose
Essentaksterfte is in 2010 voor het eerst aangetroffen in Nederland en breid zich sindsdien uit. De aanwezigheid van de ziekte is echter in 2016 stevig toegenomen met steeds zwaardere aantastingen, aldus SBB. De prognose van de grootste esseneigenaar van Nederland is dat meer dan 90% van de essen dood gaat. Staatsbosbeheer beheert ruim 4.600 ha essenbos, Hiervan is 80 % aangetast, in 2016 is daarvan 85 – 90 % matig tot zwaar aangetast en 10 – 15 % licht.
Hoewel SBB een slag om de arm houdt, rekent ze voor de aanpak van essentaksterfte op een kostenpost van tussen 10 en 20 miljoen euro voor het saldo van extra kosten en houtopbrengsten. Essentaksterfte komt in alle soorten bos en beplantingen voor. Van de aangetaste bossen is 2/3 ongemengd en 1/3 is gemengd met andere boomsoorten. Het totale aangetaste areaal bestaat uit 2.400 ha. multifunctioneel bos, 1.100 ha. natuurbos, 120 ha. cultuurhistorisch bos en 230 ha. landschappelijke beplantingen. Daarnaast zit er nog zo’n 900 ha verspreid over andere natuurtypen en in gebruik gegeven terreinen.
Flevoland
Met name de vele essenbossen in Flevoland hebben het zwaar te verduren. Het landelijke areaal es bij Staatsbosbeheer bevindt zich voor 43% in Flevoland. Groningen volgt op gepaste afstand met 12%, Limburg 8%, Fryslân 8% en Zuid-Holland 7%.
Aanpak
Staatsbosbeheer heeft een speciale taskforce essentaksterfte opgericht voor een gecoördineerde en planmatige aanpak van getroffen essenbossen en -beplantingen. De ziekte is niet te bestrijden maar de dienst is druk doende de risico’s te beperken door het verwijderen van aangetaste bomen.
Niet aangetaste exemplaren van de es blijven staan. Samen met wetenschappers en kwekers onderzoekt SBB of er met deze gezonde bomen resistente essen gekweekt kunnen worden om de es in Nederland te behouden. Daarnaast plant SBB verschillende boomsoorten op de plaats waar essen worden weggehaald. Zo blijven bossen waarin es voorkomt ook voor de toekomst als bos behouden.
