Deze week werd ik gebeld door een journalist voor enkele interview vragen. Op zich niet bijzonder, maar deze keer voor mij reden om nog even terug te kijken. Als dankbaar onderwerp van het interview: Corona crisis. Gevraagd werd wat nu de belangrijkste lessen zijn die de tuinbouw ondernemer hiervan kan leren? Mooie vraag natuurlijk en ik liep daar nog wat over na te denken nadat het gesprek was afgerond. Ik som ze voor het gemak nog een keer op:
- De veerkracht van de sector is enorm. Persoonlijke veerkracht is een krachtig wapen bij tegenslagen om door te gaan en nieuwe initiatieven te ontplooien.
- Samenwerking zorgt voor krachtige instrumenten: bijvoorbeeld het noodfonds, aanpassing NOW regeling, verruiming Borgstelling Landbouw voor Corona, etc.
- Samenwerking in telerscollectieven om te komen tot een aangepaste marktstrategie zodat verder marktbederf wordt voorkomen.
- Bedrijven met sterke financiële buffers kunnen financiële tegenslag doorstaan.
- Wederkerigheid in leverancier-afnemersrelaties zorgt ervoor dat afzetafspraken worden nagekomen. Bedrijven met naar rato meer klokverkoop zijn in stil vallende markten kwetsbaarder gebleken.
- De afstand tussen agrarische bedrijven en burger c.q. consument is verkleind. Landwinkels en huisverkoop profiteren hiervan.
Ik vermoed dat je als lezer denkt. Ja, dat klopt wel, maar wat is nu de rode draad wanneer ik deze punten lees? De sector (en niet alleen de sierteelt) is in een snelkookpan terecht gekomen. Onder druk wordt alles vloeibaar zeggen ze wel eens. Ik denk dat dit zeker het geval is.
Wanneer ik de metafoor mag gebruiken van “oorlogsretoriek”, dan is gebleken dat een goede relatie met elkaar het beste wapen is. Waarom dan? Zonder deze relaties waren bovenstaande wapenfeiten niet tot stand gekomen. Daarin loopt onze sector echt voorop! Echt iets om trots op te mogen zijn. Natuurlijk kennen we allemaal de voorbeelden om ons heen van ondernemers die voor hun eigen bedrijf gaan. Wat ook terecht is. Maar deze crisis laat ook zien dat wie in moeilijke omstandigheden terug kan vallen op bestaande relaties, veel kan bereiken met een groot effect. Wat dat betreft is de executiekracht van tuinbouw enorm wanneer je dit vergelijkt met andere sectoren in Nederland.
Wat is dan de werkelijke boodschap van deze column? Bekijk eens hoe goed jouw relaties zijn in je zakelijke en privénetwerk? Welke relaties moet ik komende tijd extra aandacht geven om mij door de volgende tegenslag heen te slaan? Want morgen of overmorgen heb ik deze nieuwe relaties nodig om samen de volgende crisis door te komen.
