Stel dat Nederlandse exporteurs van land- en tuinbouwproducten de directe kosten die zij maken in verband met brexit, volledig zouden doorberekenen aan de Britse consument. Wat zou er dan gebeuren? Volgens inschattingen van consultancybureau Oliver Wyman en advocatenkantoor Clifford Chance zouden de prijzen dan met gemiddeld 19% omhoog schieten, waardoor de exportvolumes van Nederlandse food- en agri-producten naar het Verenigd Koninkrijk met 16% zouden teruglopen.
De prijsstijging is volgens het rapport, getiteld ’De directe kosten van brexit voor Nederlandse exportbedrijven’, zowel het gevolg van importheffingen op basis van handelsverdragen van de World Trade Organization (WTO), als van non-tarifaire kosten (extra kosten die los staan van belastingen of accijnzen, zoals kosten door langere bezorgtijden van bederfelijke producten en hogere administratieve kosten).
In werkelijkheid zullen exporteurs niet ál hun directe brexit-kosten gaan doorberekenen. Het is volgens Oliver Wyman en Clifford Chance aannemelijk dat dat met slechts een deel ervan zal gebeuren. De in het rapport gehanteerde vereenvoudiging van de werkelijke prijsdynamiek is bedoeld om bedrijven te helpen bij het inschatten van de invloed van brexit op hun exportvolumes naar het VK.
Non-tarifaire kosten
De verhoging in kosten door handelstarieven bedraagt voor land- en tuinbouwexporteurs in totaal ongeveer €500 miljoen. Daarnaast worden de non-tarifaire kosten, voornamelijk door langere transporttijden van bederfelijke goederen, geschat op ongeveer €600 miljoen, zelfs na aanpassingen zoals: betere IT-systemen, voorraadvorming net achter de grens om op tijd te kunnen leveren en het verleggen van supply chains. De totale brexit-kosten vormen met ongeveer €1,1 miljard, ongeveer 15% van de totale landbouwexport naar het VK (2017: €8,3 miljard).
Welke maatregelen mogelijk zijn voor exporteurs om de directe kosten van brexit deels te voorkomen, verschilt volgens de onderzoekers per bedrijf, sector en regio. Voor kleinere bedrijven kunnen de relatief hoge kosten van nieuwe IT-systemen en de toename van administratieve lasten nadrukkelijk een drempel zijn.
Volgens de twee dienstverleners lijkt het erop dat het VK niet alleen de Europese interne markt, maar ook de douane-unie gaat verlaten.
