Jelle Hiemstra, onderzoeker bomen en stedelijk groen van de Wageningen University, gaf woensdag 8 november voorlichting over essentaksterfte (ETS) aan ruim dertig groenbeheerders van de Stichting Groninger Bomenwacht. Onderwerp was de stand van zaken in de ontwikkeling van ETS.
Wel of niet verwijderen
Speciale aandacht was er voor de keuze om zieke bomen wel of niet te verwijderen. Niet iedere boom bezwijkt aan ETS, een klein deel van de bomen is resistent. Voor behoud van de es is het van belang om juist die resistente bomen in stand te houden.
Hiemstra stond in zijn verhaal ook stil bij alternatieven voor stervende essen. Vanwege grondsoort, zouttolerantie en windbestendigheid luistert de soortkeuze in kustgebieden erg nauw. Aanplant van vervangende boomsoorten is hier dus een kwestie van maatwerk. Voorlichting en uitwisseling van ervaringen hierover helpt beheerders bij het maken van de juiste keuzes.
Succes bij iepziekte
Een belangrijk aandachtspunt voor de Stichting Groninger Bomenwacht is en blijft de iepziekte. De afgelopen jaren werden zieke iepen consequent opgespoord en gesaneerd. Ook zijn in Groningen en Friesland ruim 7.000 nieuwe, resistente iepen geplant.
Dat deze gezamenlijke aanpak werkt, laten de cijfers duidelijk zien. De uitval door de iepziekte is teruggebracht van 11% in 2000 tot minder dan 1% in de laatste vijf jaar. Dit percentage is ongeveer gelijk aan uitval bij andere boomziekten. Daar komt bij dat er momenteel veel nieuwe rassen op de markt zijn die resistent lijken te zijn tegen iepziekte. Dat maakt de tijd rijp voor het opnieuw aanplanten van iepen.
Ronnie Nijboer van boomkwekerij Noordplant uit Glimmen stond in zijn presentatie ’Toekomst voor de iep’ uitgebreid stil bij de gebruiksmogelijkheden van deze boomsoort. Vooral in kustgebieden lijkt die een goed alternatief te zijn voor de es.
Toename eikenprocessierups
De Groninger Bomenwacht houdt zich ook bezig met de aanpak van de eikenprocessierups, die ernstige gezondheidsklachten kan veroorzaken. De toename van deze rups baart de Groninger Bomenwacht zorgen. Hoewel de rups landelijk minder voor lijkt te komen, nam in de provincies Groningen, Noord-Holland, Limburg, het noordelijk deel van Drenthe en enkele gemeenten in Friesland in 2017 de populatie juist toe.
Eikenprocessierupsen in Groningen worden gevolgd met behulp van een netwerk van 150 feromoonvallen. In 2016 werden per val gemiddeld 3,63 vlinders gevangen. In 2017 waren dat er al 10,01. Beheerders van de eikenopstanden zijn gevraagd extra inspecties uit te voeren en aangetroffen nesten te verwijderen.
Promotie boomwaarde en herplant
Bomen zijn niet alleen mooi, ze zijn ook nuttig als luchtfilter, airconditioner, overstromingsremmer, voedsel en insectenhotel. De Groninger Bomenwacht wil deze waarden inzichtelijk maken. Juist deze waarde rechtvaardigt kosten voor aankoop, aanplant en onderhoud van bomen in ons landschap.
Samen met Landschapsbeheer Groningen en de Stichting Iepenwacht Friesland werkt de Groninger Bomenwacht daarom ook aan de herplant van 10.000 iepen in het Waddengebied. Inmiddels zijn daar al ruim 7.000 iepen van aangeplant. In Noord Groningen geeft de stichting uitvoering aan het ’1000 bomenplan’ van Kansrijk Groningen. Doel van dit project is de aanplant van een gevarieerd boomassortiment langs kenmerkende lijnstructuren in het landschap van noord Groningen.
