De plaagdruk als gevolg van eikenprocessierupsen ligt dit jaar de helft lager dan in 2020. Dat blijkt uit een grote inventarisatie door Kenniscentrum Eikenrocessierups waaraan 66 gemeenten meededen. Ook vrijwilligers uit 44 gemeenten stuurden hun tellingen van het aantal nesten in. In totaal ontving het kenniscentrum meer dan 200 inventarisaties.
Dit jaar hebben gemeenten bij 17% van ruim 109.000 geïnventariseerde eiken eikenprocessierupsen aangetroffen. Dat is ongeveer de helft van het aantal van vorig jaar. De plaagdruk varieert wel sterk tussen gemeenten. Ruim een op de vijf gemeenten meldt dat in meer dan de helft van de eiken processierupsen worden aangetroffen.
Halvering plaagdruk
In het piekjaar 2019 werden landelijk in 55% van de eikenbomen die niet preventief bespoten waren, eikenprocessierupsen aangetroffen. Vorig jaar lag het aantal met 30% al beduidend lager. Dit jaar zien we op basis van een eerste en voorlopige analyse bijna een halvering van de plaagdruk en blijkt in 17% van de eiken eikenprocessierupsen te zitten.
Kenniscentrum Eikenprocessierups deed op 23 juni een oproep aan gemeenten en vrijwilligers om de plaagdruk in hun gemeente te inventariseren volgens een nieuwe uniforme methodiek. Dat leverde ruim 200 inventarisatielijsten op. Vrijwilligers hebben vanuit 44 gemeenten waarnemingen ingestuurd. Daarnaast hebben vertegenwoordigers van 66 gemeenten waarnemingen ingestuurd.
Koude voorjaar
Het is zeer waarschijnlijk dat de uitzonderlijke weersomstandigheden van dit jaar zeker wel een invloed gehad hebben. De koude april- en meimaand zorgden voor een zeer trage ontwikkeling van zowel de eiken als de processierupsen. Veel vogels hadden moeite om aan voldoende rupsen voor hun jongen te komen. Dit kan de predatiedruk op eikenprocessierupsen vergroot hebben.
Er worden dit jaar dan ook opvallend veel kleine nesten, kleiner dan een tennisbal, waargenomen. Door de recordwarme juni is de groeiachterstand weer wat ingelopen, maar de spreiding is nog steeds groot.
Alert blijven
Afgelopen week werden op diverse plaatsen nog eikenprocessierupsen aangetroffen in het vierde larvestadium. Die moeten nog nesten gaan vormen. De meerderheid lijkt echter in popfase te verkeren of hiernaar toe over te gaan waarna de vlinders vanaf de tweede helft van juli zullen uitkomen. Voor boomeigenaren is het advies om alert te zijn op de ontwikkeling in de komende weken. Voor iedereen geldt dat er in de buurt van aangetaste eiken overlast kan zijn van brandharen.
Waarnemingen insturen
Gemeenten hebben ruim 109.000 bomen beoordeeld en vrijwilligers 4.600 bomen. Hiermee ligt het aantal bomen dat beoordeeld is veel hoger dan vorig jaar. Gemeenten en vrijwilligers kunnen nog steeds waarnemingen insturen via dit online formulier.
